CEVAP:

a. Egemenliğin elinde olması. Egemenliğin sadece burada değil, Yüce Kitabın başka yerlerinde de Allah’a ait olduğu görülür. Örneğin Zümer suresinin 6. ayetinde, “İşte Allah, Rabbiniz (budur), bütün egemenlik Ona aittir” diye buyurularak her türlü hükümranlığın Allah’a ait olduğu bildirilmektedir. Bu kavram, dar anlamda da Allah için kullanılmaktadır. Örneğin Hac 22/56. ayette, “İşte o gün egemenlik Allah’a aittir” denilerek kıyamet gününde sözü geçecek yegâne varlığın, Allah olduğu  belirtilmektedir. b. Her şeye gücü yetmesi. Kur’ân-ı Kerîm’de Allah’ın güç ve kuvvetini ifade etmede en çok kullanılan sıfatlardan biri, kadîr kelimesidir. Söz konusu sıfat, bu surede olduğu gibi, çoğunlukla “her şeye gücü yetendir” şeklinde  kullanılmaktadır. Aynı kökten gelen diğer bir sözcük ise, ?kâdirdir. Kur’ân’da ilk sıfatın 45, ikincisinin ise tekil ve çoğul kullanımıyla 12 kere yer aldığı görülmektedir. Bu sıfatlar, Allah’ın yaratması, diriltmesi, cezalandırması gibi konuların anlatıldığı yerlerde geçmektedir. c. Hayatı ve ölümü yaratması. Allah, kitabında yarattığı birçok şeyden yeri geldikçe bahseder. Göklerin, yerin, insanların, cinlerin vb. varlıkların yaratılmasına zaman zaman değinir. Ancak yaratılanlar arasında sadece bu surede yaratıldığından bir kez söz edilen iki varlık, ölüm ve hayattır. Ayette sözcük dizimine bakıldığında, önce ölümün, sonra hayatın geldiği görülmektedir. Müfessirler bu sıralama üzerinde çeşitli görüşler ileri sürmüşlerdir. Bunların içinde en makul olanı, ölümün ilk olarak söylenerek insanların dikkatini buna çekmek, hayatı ona göre yaşamayı teşvik etmek şeklinde olandır. Bu ayette üzerinde durulması gereken asıl nokta, yaratılışın hangi amaç için olduğudur. Burada insanların ve cinlerin yaratılış gayelerini bildiren Zâriyat 51/56. ayeti hatırlamak yerinde olacaktır. Yüce Allah, bu ayette şöyle buyurmaktadır: “Ben, insanları ve cinleri yalnızca Bana ibadet etsinler diye yarattım.” Şüphesiz en iyi davranış, Allah’ın rızasını kazandıran davranıştır. Davranış, hareket ve eylemlerin en kutlusu, elbette geniş ve dar anlamıyla ibadetlerdir. Ancak ayetin son kısmı, “O, çok güçlü, çok bağışlayıcıdır” cümlesi, insanın dikkatini ve heyecanını canlı tutmakta, bir yandan ibadette gevşek olmamayı hatırlatmakta, öte yandan ibadetler yapılırken meydana gelebilecek hata ve kusurların bağışlanacağını haber vermektedir. Böylece İslâm’ın ana ilklerinden biri olan umut ile korku arasında (beyne’l-havf ve’rreca) durmayı salık vermektedir. d. Yedi kat göğü birbiriyle uyumlu yaratması.