XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI Dersi MAHALLİ-FOLKLORİK ÜSLUP TEMSİLCİLERİ- II soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Murâdın anlarız ol gamzenin iz‘ânımız vardır
Belî söz bilmezüz ammâ biraz irfânımız vardır

Yukarıdaki beyitte geçen "gamze" kelimesiyle anlatılan hususlar nelerdir? Gamze Osmanlı şiirinde nasıl geçmektedir?


CEVAP:

Gamze, sözlüklerde süzgün bakış, yan bakış ibareleriyle karşılanmakla birlikte divan şiirinde gamzeyle anlatılmak istenen, mimiklerle de bütünleşen etkileyici bakıştır. Gamze bir savaşçıda bulunması gereken acımasızlık, kan dökücülük ve öldürücülük gibi özelliklere sahiptir. Bu özellikler aynı zamanda güzelin âşık karşısındaki gücünü de simgeler.
Mecazi olarak gamzeyle kastedilen, sevgilidir.