SORU: Mütevatir, Meşhur ve Ahad rivayetler ne anlama gelmektedir?
CEVAP: Cevap: • Mütevatir sünnet, yalan üzerinde birleşmeleri düşünülemeyen bir sayıdaki topluluğun kendileri gibi bir topluluktan naklettikleri sünnettir. Sünnetin mütevatir olması onun Hz. Peygamber’e ait olduğu ve değişmeden bize kadar ulaştığı konusunda kesin bilgi ifade eder. • Meşhur sünnet ise ilk tabakada ahad iken sonraki tabakalarda mütevatirin niteliğine sahip olmuş sünnettir. Meşhur sünnet, mütevatir gibi kesin bilgi ifade etmemekle birlikte Hz. Peygamber’e aidiyeti konusunda çok güçlü bir kanaat (ilm-i tuma’nîne) ifade eder. • Ahad sünnet ise, bütün tabakalarda tevatür sayısına ulaşmayan kişilerce nakledilen sünnettir. Ahad haberler (tekili: haber-i vâhid), bilgi değil, belli düzeyde zan ifade eder. Haber-i vahidin hüccet olduğu konusunda görüş birliği vardır. Ancak haber-i vahidlerin kabulü konusunda ekollerin birbirinden farklı kriterleri olduğu için hangi haber-i vahidin sahih ve hüküm çıkarılmasına elverişli olduğu konusunda aralarında farklılıklar ortaya çıkmış, bir ekolce sahih kabul edilen haberin başka bir ekol tarafından zayıf kabul edilmesi gibi durumlarla karşılaşılmıştır. Ekoller arasındaki görüş farklılığın bir nedeni de budur.
