HADİS TARİHİ VE USULÜ Dersi HADİSLERİN TASNİFİ VE TEMEL HADİS KİTAPLARI soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Nesaî ve Sünen’i hakkında ne söylenebilir?


CEVAP:

Tam adı Ebû Abdurrahmân Ahmed b. Şuayb b. Ali en-Nesâî’dir. 215/830’da Horasan bölgesindeki Nesâ’da doğdu. On beş yaşından itibaren hadis öğrenmeye başladı. Horasan, Irak, Suriye’deki ilim merkezlerinde Ahmed b. Hanbel, İbn Ebû Şeybe, Ebu Hâtim, Bündâr, Fellâs, Devrakî, Ebû Ya‘lâ, Bezzâr gibi dört yüz elli hocadan hadis ve ilim aldı. Sonra Mısır’a yerleşti. Öğrencileri arasında oğlu Abdulkerim, Ebu Avâne el-İsferâyînî, Tahavî, İbn Hıbbân, Taberânî, İbn Adî, Ukaylî gibi çoğu tanınmış hadis kitaplarının müellifleri bulunur. Mısır ve Humus’ta kadılık yaptı. 302’de Mısırdan ayrıldı. Bazı kaynaklara göre, 303/915’de Filistin’deki Remle’de vefat etti ve Kudüs’te defnedildi. Başka bir kaynağa göre ise Mekke’de vefat edip oraya defnedilmiştir. İbadete düşkün, güzel giyinen ve devlet adamlarına mesafeli bir kişiliği vardı.
Nesâî’nin Kütüb-i sitte içinde yer alan Sünen’i, kendisinin daha önce yazdığı 11.770 hadis içeren es-Sünenü’l-kübrâ isimli eserinden seçtiği 5758 sahih hadisten oluşmaktadır. Bu küçük Sünen’e seçilmiş, derlenmiş anlamına gelen el-Müctenâ ismini verdi. Bu daha sonra el-Müctebâ diye meşhur oldu. Büyük ve Küçük Sünen’lerin her ikisi de basılmıştır.

Nesaî’nin bunlar dışında yirmi civarında daha eseri vardır. Bunlar genellikle büyük Sünen’in bazı bölümlerinin müstakil kitap haline getirilmesinden ibarettir.
Küçük Sünen hadis kitapları içinde en az zayıf râvî ve tenkide uğrayan hadis bulunduran kitaplardandır. Dârekutnî, Nesaî’nin, yaşadığı çağda bütün muhaddislerden üstün olduğunu söyler. Zencânî, Zehebî ve Takıyyüddîn esSübkî onun râvîler hakkında aradığı şartların Buhârî ve Müslim’inkinden ağır olduğu görüşündedirler. Bu yüzden bazı âlimler onu Sahîhân denen Buhârî ve Müslim’in Sahîh’lerinden sonra üçüncü sıraya koyarlar.
Nesaî kitabında bir hadisin rivayetindeki farkları detaylarıyla verir. Hadislerin sonunda ayrı ayrı değerlendirme yapmaz. Çünkü o kendi değerlendirmelerine göre sağlam hadisleri kitabına almıştır. Sünen bize İbnü’s-Sünnî rivayetiyle ulaşmıştır. Telifinden altı asır sonra ilk ve tek şerhi Suyûtî tarafından Zehru’r-rubâ adıyla yapılmıştır.