YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ I Dersi Özyaşamöyküsü, Yaşamöyküsü, Anı soru detayı:
SORU:
Nesnel bakış açısıyla yazılmış yaşamöykülerinden "Yazar/şair sözlükleri" ne tür metinlerdir?
CEVAP: Yazar/şair sözlükleri, Türk edebiyatında şimdiye dek görülen örneklerine bakarak belli bir ölçüde yaşamöyküsel eserler sayılabilir. Yazar/şair sözlüklerinin bir kısmı sanatçının eserlerinde kullandığı sözcük evrenini betimleyen çalışmalardır. Bir kısmıysa sanatçının yaşamında önem taşıyan ayrıntıları, kişileri, yerleri, eserleri alfabetik sırayla aktarmaya yöneliktir. Bu türden yazar/şair sözlükleri, sanatçının yaşamöyküsünü zaman dizinsel olarak aktarmadıkları için ilk anda yaşamöyküsü gibi değerlendirilmezler ancak sanatçının yaşamındaki önemli noktaları kısaca açıkladıkları için bir çeşit yaşamöyküsü saymak gerekir. A’dan Z’ye İlhan Berk, A’dan Z’ye Cemal Süreya, A’dan Z’ye Edib Cansever gibi kitapçıklarda, Türk edebiyatının önemli kişilerinin yaşamına dair alfabetik ve zamandizinsel oluşturulmuş bilgiye ve eserlerinden kısa alıntılara erişilebilir. Yazar/şair sözlüklerinin daha kapsamlı ve yaşamöyküsel bilgiyi geniş ölçüde içeren örnekleri de vardır: Beşir Ayvazoğlu’nun Yahya Kemal Sözlüğü, Memet Fuat’ın Nazım Hikmet Sözlüğü gibi. Bu çalışmalarda sözlüğü hazırlayanların, sanatçının eserlerini de kapsayacak şekilde geniş ölçekli bir araştırma ortaya koydukları, yaşamöyküsel bilgide epey ayrıntıya girdikleri görülür.
Yazar/şair sözlükleri, Türk edebiyatında şimdiye dek görülen örneklerine bakarak belli bir ölçüde yaşamöyküsel eserler sayılabilir. Yazar/şair sözlüklerinin bir kısmı sanatçının eserlerinde kullandığı sözcük evrenini betimleyen çalışmalardır. Bir kısmıysa sanatçının yaşamında önem taşıyan ayrıntıları, kişileri, yerleri, eserleri alfabetik sırayla aktarmaya yöneliktir. Bu türden yazar/şair sözlükleri, sanatçının yaşamöyküsünü zaman dizinsel olarak aktarmadıkları için ilk anda yaşamöyküsü gibi değerlendirilmezler ancak sanatçının yaşamındaki önemli noktaları kısaca açıkladıkları için bir çeşit yaşamöyküsü saymak gerekir. A’dan Z’ye İlhan Berk, A’dan Z’ye Cemal Süreya, A’dan Z’ye Edib Cansever gibi kitapçıklarda, Türk edebiyatının önemli kişilerinin yaşamına dair alfabetik ve zamandizinsel oluşturulmuş bilgiye ve eserlerinden kısa alıntılara erişilebilir. Yazar/şair sözlüklerinin daha kapsamlı ve yaşamöyküsel bilgiyi geniş ölçüde içeren örnekleri de vardır: Beşir Ayvazoğlu’nun Yahya Kemal Sözlüğü, Memet Fuat’ın Nazım Hikmet Sözlüğü gibi. Bu çalışmalarda sözlüğü hazırlayanların, sanatçının eserlerini de kapsayacak şekilde geniş ölçekli bir araştırma ortaya koydukları, yaşamöyküsel bilgide epey ayrıntıya girdikleri görülür.