İNSAN DAVRANIŞI VE SOSYAL ÇEVRE II Dersi Toplumsal Çeşitlilik ve Kimlik soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Önem derecesine göre normlar kaça ayrılır? Açıklayınız.


CEVAP:

Önem derecesine göre normlar ikiye ayrılır (Kendall, 2015: 69):

1. Resmi (Formal) normlar: Formel normlar yazılıdır ve bir cezai yaptırımı vardır. Hukuk kuralları formel normların bir türüdür. Yazılıdırlar ve ihlâli, zorunlu yaptırımla sonuçlanır. Yaptırım; uygun davranış için ödül, uygun olmayan davranış için cezalardan oluşur. Olumlu yaptırım bazı normlara uymada övgü, onurlandırma ya da daha maddi bir ödül içerir. Olumsuz yaptırım ise ılımlı bir onaylamama durumundan ömür boyu hapis cezasına hatta bazı kültürlerde ölüm cezasına kadar geniş bir aralıkta seyreder.

2. Gayriresmi (Informal) normlar: İnformel normlar daha az önemli olduğu düşünülen normlardır. Ortak grup kimliği paylaşan insanlar tarafından kabullenilen yazılı olmayan davranış standartlarıdır. Kişiler, informel normları ihlâl ettiklerinde diğer insanlar onlara informel yaptırım uygulayacaklardır. İnformel yaptırımlar kesin olarak tanımlanmış değillerdir ve grubun herhangi bir üyesi tarafından uygulanabilirler. Birisine karşı yüzünü asma ya da olumsuz bir yorum ya da jest yapma gibi davranışlar bu yaptırımlardandır. Dünyanın her yerinde, tüm insan topluluklarında kültürleri ve yaşam biçimleri için biricik olan formel ve informel normlar vardır.