ÖRGÜT KURAMI Dersi KAYNAK BAĞIMLILIĞI KURAMI soru detayı:
SORU:
Örgütlerin çevreleri kaç düzeyde ele alınmaktadır? Açıklayınız.
CEVAP:
Örgütlerin karşılıklı etkileşim içine girebildikleri ve onların davranışlarını açıklamak konusunda incelenmesi gereken çevre fikri üç düzeyde düşünülmektedir. Sektör çevresi, işlem çevresi ve algılanan çevre.
İlk düzeyde, bir sektörü oluşturan ya da sektörle ilgili faaliyetler yürüten tüm aktörler yer almaktadır. Örneğin bilişim sektörü dendiğinde akla gelen tüm ilişkili işletmeler ya da kurumlar bu çevreye dahildir. Bilişim sektörü için düşünecek olursak, bilgisayar üreticileri, bilgisayarı oluşturan her bir parçayı üreten işletmeler, bu işletmelerin kullandığı ham maddeleri ve kimyasalları üreten işletmeler, bilgisayar programcıları, yazılım geliştiren firmalar, bilgisayarların satışına aracılık eden teknoloji marketleri, bilgisayarların donanım ve yazılımına, güvenliğine ilişkin bakım ve onarım hizmeti veren işletmeler, İnternet servis sağlayıcıları, bu alanda çalışan kişiler, eğitim veren kuruluşlar vb. birçok aktörden ya da taraftan bahsetmek mümkündür. Bunların her birinin faaliyeti bir biçimde sektöre ilişkindir ancak birbirleri ile doğrudan iletişim ya da etkileşimleri olmayabilir.
İkinci düzeyde örgütün doğrudan işlem gerçekleştirdiği, yüz yüze olduğu tüm kişi ve kuruluşlar yer almaktadır. Yani işletmenin rakipleri, alış veriş ilişkisi içinde olduğu tedarikçi firmalar ve müşteriler, aracı kuruluşlar, işletmenin çalışanlarının bağlı olduğu sendikalar gibi. Ancak örgütün işlemleri üzerinden yaratılmış bu çevre, başarının mutlak belirleyicisi değildir. Yukarıda da belirtildiği gibi çevrenin işletme davranışlarını belirleyebilmesi için yönetim tarafından gözlemlenmesi ve algılanması gerekmektedir.
Üçüncü düzeyde kavramsallaştırılan çevre de bir sosyal aktör olarak örgüt tarafından algılanan, yorumlanan yani yeniden inşa edilen çevreyi tasvir etmektedir. Yöneticilerin zihninde canlanan bu çevre, işletmenin davranışları üzerinde etkili olan çevredir.