SORU: Orhan Kemal’in Bereketli Topraklar Üzerinde adlı romanında yer alan Zeynel karakteri yazarın edebi kişiliği hakkında nasıl bilgi vermektedir?
CEVAP: Romanda sınıfsal tepkinin en net hali Zeynel’in davranışlarından yansımaktadır. Orhan Kemal, romanlarındaki tecrübeli ve vasıflı işçileri daha bilgili, daha onurlu gösterir. Patoz ustaları da böyledirler. Hem Irgatbaşı’nın kışkırtmaları sonucunda işinden kovulan patoz ustası, hem de onun yerine gelen usta, işçi sınıfının varlığını hatırlatan ifadeler kullanırlar. Patoz ustası, işçilerle değil, Irgatbaşı’yla yer içer. Hiçbir zaman Irgatbaşı’nın işçiler aleyhine konuşmalarını desteklemez ama işçilerle beraber de hareket etmez. Elbette onun işçileri, egemen güç (ağa, ırgatbaşı, onların yardımcıları) karşısında haklı bulması önemlidir. Hele Irgatbaşı’na Emekçiyim ben, köle değil. demesi, toplumsal yapıdaki temel zıtlığı kavradığını gösterir.