COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ UYGULAMALARI I Dersi Vektör Tabanlı Coğrafi Analiz Fonksiyonları ve Model Builder soru detayı:

CEVAP:

Başlat (Start) > Tüm Programlar (All Programs) > ArcGIS > ArcMap arayüzünü açınız.
ArcMap arayüzündeki Standart Toolbar’da yer alan Model Builder fonksiyonunu ve ArcToolbox fonksiyonunu mouse ile seçiniz.
Standart Toolbar’da yer alan Add Data butonunu basarak Model Builder penceresinde grafiksel gösterimini gerçekleştireceğiniz Toprak.shp ve Jeoloji.shp veri setlerini Unite_6 dizini içerisinden seçiniz. Add butonuna basarak işlemi sonlandırınız.
ArcToolbox > Analysis Tools > Overlay Analiz Seti altında yer alan Union analiz fonksiyonunu, mouse’un sol tuşu ile seçiniz ve Model Builder penceresine seçili olan bu fonksiyonu taşıyarak bırakınız. Standart Toolbar’da yer alan Connect fonksiyonunu seçiniz. Toprak.shp grafik verisi üzerinde mouse’un sol tuşuna basınız. Daha sonra mouse’un sol tuşu ile Union fonksiyonunun yer aldığı grafik objeyi işaretleyiniz. Aktif hâle gelen pencerede Input Features fonksiyonunu seçiniz.
Jeoloji.shp grafik verisi üzerinde mouse’un sol tuşuna basınız. Daha sonra mouse’un sol tuşu ile Union fonksiyonunun yer aldığı grafik objeyi işaretleyiniz. Aktif hâle gelen pencerede Input Features fonksiyonunu seçiniz.
Standart Toolbar’da yer alan Select butonunu seçiniz. Toprak_Union grafik gösterimi üzerinde mouse ile çi klik yapınız. Aktif hâle gelen pencerede Çıktı (ouput) veri setleriniz için Unite_6\Model dizinini set ediniz. Yeni katman adını Toprak_Jeoloji.shp olarak tanımlayınız. Standart Toolbar’da yer alan Add Data butonuna basarak Model Builder penceresinde grafiksel gösterimini gerçekleştireceğiniz Ada.shp veri setini Unite_6 dizini içerisinden seçiniz. Add butonuna basarak işlemi Sonlandırınız. ArcToolbox > Analysis Tools > Overlay Analiz Seti altında yer alan Identity analiz fonksiyonunu, mouse’un sol tuşu ile seçiniz ve Model Builder penceresinde seçili olan bu fonksiyonu taşıyarak bırakınız. Standart Toolbar’da yer alan Select butonunu seçiniz. Identity fonksiyonunun grafik gösterimi üzerinde mouse ile çift klik yapınız. Aktif hâle gelen pencerede parametreleri aşağıdaki şekilde set ederek OK butonuna basınız.
Bu bağlantı işlemi ile Union analiz fonksiyonu sonrasında oluşan Toprak_Jeoloj. shp çıktı veri setini Identity analiz fonksiyonunun Identity Features girdisi olarak sonradan eklenen Ada.shp veri setini ise Input Features girdi veri seti olarak tanımlayınız.
Standart Toolbar’da yer alan Add Data butonuna basarak Model Builder penceresinde grafiksel gösterimini gerçekleştireceğiniz Bina.shp veri setini Unite_6 dizini içerisinden seçiniz. Add butonuna basarak işlemi sonlandırınız. ArcToolbox > Analysis Tools > Overlay Analiz Seti altında yer alan Spatial Join analiz fonksiyonunu, mouse’un sol tuşu ile seçiniz ve Model Builder penceresine seçili olan bu fonksiyonu taşıyarak bırakınız. Standart Toolbar’da yer alan Select butonunu seçiniz. Spatial Join fonksiyonunun grafik gösterimi üzerinde mouse ile çift klik yapınız. Aktif hâle gelen pencerede parametreleri aşağıdaki şekilde set ederek OK
butonuna basınız.
Bu bağlantı işlemi ile Identity analiz fonksiyonu sonrası oluşacak ToprakJeo_Ada.shp çıktı veri seti, Spatial Join analiz fonksiyonunun Join Features girdi veri seti olarak, sonradan eklenen Bina.shp veri seti ise Input Features olarak set edilmiş oldu. Şu ana kadar 3 farklı analiz fonksiyonu arasında zincir bir ilişki kurmuş oldunuz. ArcToolbox > Analysis Tools > Extract Analiz Seti altında yer alan Select analiz fonksiyonunu, mouse’un sol tuşu ile seçiniz ve Model Builder penceresine bu fonksiyonu taşıyarak bırakınız. Standart Toolbar’da yer alan Select butonunu seçiniz. Select fonksiyonunun grafik gösterimi üzerinde mouse ile çift klik yapınız. Aktif hale gelen pencerede parametreleri aşağıdaki şekilde set ediniz.

Select penceresinde yer alan SQL butonuna basınız. Aktif hâle gelen Qurey Builder penceresinde “YAS” = ‘Eosen’ AND “Toprak_Sin” = ‘II’ AND “Kat_Yuksek” > 4 ifadesini yazarak OK butonuna basınız. Select penceresinde de OK butonuna basarak işlemi sonlandırınız. Tamamlanan Model Builder’ın sonuç çıktı grafiği üzerinde mouse’un sağ tuşuna basınız. Aktif hâle gelen pencereden Add To Display seçeneğini seçiniz. Aynı şekilde girdi veri setleri (mavi grafik objeler) üzerinde mouse’un sağ tuşuna basarak Model Parameter fonksiyonunu seçiniz.

Standart Toolbar’da yer alan Save butonuna basarak modelinizi Riskli_Binalar.tbx olarak kaydediniz. ArcToolbox üzerinde Add Toolbox fonksiyonunu seçiniz ve Riskli_ Binalar.tbx dosyasını set ediniz. Daha sonra ArcToolbox > Save Settings > to Default fonksiyonunu seçiniz. Bu işlemler ile oluşturmuş olduğunuz modeli, ArcToolbox penceresine yeni bir analiz fonksiyonu olarak eklemiş oldunuz. Standart Toolbar’da yer alan Run fonksiyonunu seçerek modeli çalıştırınız.
Çalıştırılan model sonrası ArcMap arayüzünde görüntülenen Riskli_Binalar.shp verisini inceleyiniz.