OSMANLI TARİHİ (1876-1918) Dersi DIŞ POLİTİKA'DA ZOR YILLAR: II. ABDÜLHAMİD'İN DIŞ POLİTİKASI soru detayı:
SORU:
Osmanlı Devleti 19. Yüzyılda Avrupa, Asya ve Afrika’da geniş topraklara sahip olduğu gibi, dünyanın en zengin dini ve etnik çeşitliliğine de sahipti. Müslüman Türkler, Araplar, Kürtler, Çerkezler, Arnavutlar ve Boşnakların yanı sıra Ortodoks Hıristiyan olarak Rumlar, Bulgarlar, Sırplar, Romenler de Osmanlı vatandaşları idi. Ayrıca Gregoryen ve Katolik Ermeniler, Katolik Marunîler ile Hırvatlar imparatorluk dahilinde önemli bir yekûnu oluşturuyorlardı. Bunu dışında yine Osmanlı vatandaşı olan, İspanya göçmeni Sefarad Yahudileri ile Arapça konuşan Yahudi guruplar da bulunmaktaydı. Bu dini ve etnik çeşitlilik burada sayılmayan diğer heterodoks Müslüman ve Hıristiyan guruplar ile daha da büyümekteydi. Güçlü bir devlet için zenginlik olarak algılanacak bu durumun Osmanlı Devleti için bir problem oluşturmasının nedeni nedir?
CEVAP:
Güçlü bir devlet için zenginlik olarak algılanacak bu durum, zayıflamış Osmanlı Devleti için problem oluşturmaya başladı. Özellikle Tanzimatla birlikte alınan siyasi tedbirler bütünleşmeyi sağlamak yerine, dış müdahaleler yüzünden unsurlar arasındaki mesafeyi gittikçe arttırdı. Zira her gurup menfaatlerine göre dış bir hami bulmakta; ya da Osmanlı Devleti’nde menfaati olan devletler, bu gurupları himaye etmek bahanesi ile baskı ve müdahale uygulamaktaydı.