OSMANLI TARİHİ (1876-1918) Dersi SON HAMLE: II. MEŞRUTİYET YILLARINDA OSMANLI DEVLETİ soru detayı:

CEVAP:

Seçim arifesinde olan İttihatçılar Bosna Hersek, Doğu Rumeli ve Girit gibi yerlerden de temsilcilerin meclise girmesini tartışıyor ve bu doğrultuda buralarda teşkilatlanıyordu. Zira Bosnalı Müslümanlar da esasında Osmanlı’ya tabi olduklarını ve kendilerinin de bir anayasalarının olması gerektiğini dillendiriyorlardı. İnkılâba ilk dış darbe bu gelişmelerden endişe duyan Avusturya’dan geldi. Aynı zamanda Osmanlı hâkimiyetindeki boğazların statüsünde lehlerinde değişiklik arayışı içinde olan Rusya da Avusturya ile görüşmeler başlattı. Avusturya, seçimlerden önce Bosna Hersek’i sınırlarına katmak karşılığında Rusya’nın taleplerine uyabileceği intibaını uyandırdı. 16 Eylül 1908’de bir araya gelen taraflar, Avusturya’nın Bosna Hersek’in ilhakı; Boğazların da Rus gemilerine açılması konusunda anlaştılar. Almanya ile de anlaşan Avusturya, 5 Ekim 1908’de Bosna Hersek’i ilhak ettiğini Berlin Anlaşmasında imzası olan devletlere bildirdi. İttihatçıların seçimlere gitmek için uğraştıkları sırada yaşadıkları felaket bununla sınırlı kalmadı. Aynı gün Bulgaristan bağımsızlığını, Girit de Yunanistan’a bağlandığını ilan etti. Avusturya’nın bu tavrı büyük tepkilere neden oldu ve hatta savaşa ramak kaldı. Diğer Avrupa devletleri de bu duruma onay veriyordu. Bu yüzden Osmanlı Devleti yalnız kaldı ve bu fiili duruma rıza gösterdi. Avusturya ile 26 Şubat 1909’da yapılan bir anlaşma ile Osmanlı Devleti, Bosna Hersek üzerindeki egemenliğini tazminat karşılığında Avusturya’ya devretti ki bu durum Balkanlar’ın daha da hareketlenmesine sebep oldu.