CEVAP:

Osmanlı imparatorluğunda gıdaya ilişkin hizmetleri düzenlemek üzere ilk mevzuat hükümleri, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1485 yılında yemiş iskelesi, sebzehane ve salhanelerde yapılacak narh kontrolüne ilişkin kanunda yer almıştır. Daha sonraki yıllarda ise, Sultan II. Beyazıt tarafından 1501 tarihli ve İstanbul, Bursa ve Edirne şehirlerine yönelik İhtisap Kanunları getirilmiştir. Günümüzdeki belediye zabıtasının kökeni Osmanlı dönemi İhtisap Kurumuna dayanır. Osmanlı Devletinde bu sistem daha önceki İslam Devletlerinden görülerek kurulmuştur ve kadı gözetiminde çalışan bu zabıta görevlilerine İhtisap Ağası yada muhtesip denilir ve emirlerine kol oğlanları adlı bir takım memurlar verilirdi. Zaman zaman padişah ve sadrazam da esnaf kontrolü yapardı. Kol gezmek adı verilen bu teftişlere devlet erkânının yanı sıra kadı, ihtisap ağası, kol oğlanları ve teraziciler da katılırdı. Ekmeğin kalitesi en azından iki günde bir denetlenir ve fırıncıların ekmek için belirlenen fiyata uygun satış yapıp yapmadıkları sürekli kontrol edilirdi. Ekmek konusu sadece ihtisap ağasını değil, devletin üst kademesinde bulunanları da ilgilendirirdi. Halkın temel besin maddesi olan et konusunda da aynı titizlik gösterilirdi. Hayvanların kesimi sırasında sağlık şartlarına uyulmasına önem verilir, kasaplık yapacak kişilerde güvenilir ve emin olmak şartı aranır, koyun ve keçi eti ayrı dükkânlarda sattırılırdı. ihtisap ağası meyve sebze kontrolleri de yapar, pazara gelen ürünlerin iyi ve olgun olmasını denetler, temizliğine, tüketici haklarının korunmasına yönelik denetimlere ve kalitenin düşürülmemesine çalışırdı. Ayrıca lokantacılarla ilgili ihtisap kararnamesi büyük bir titizlikle uygulanıyordu. Bu denetimlerde hile yapan esnafın falakaya yatırılarak cezalandırıldığı bile olurdu.  Kısaca ihtisap bir kurumdu ve kanunları vardı, ihtisap ağası da bunları yerine getiren merci idi.