CEVAP: Osmanlıdaki tarım stratejisi; hava koşullarına, tarım bitkilerine, tarımda yararlanılan hayvanlara ve mahsule zarar veren hastalık, hayvan ve böceklerle mücadele içinde yapılıyordu. Sabanla ekim yapılan Osmanlıda, 19.yy’da tamamen pazara dönük üretim yapılmaya başlanmıştır. Ama tarımsal üretimdeki bu artışın ana nedeni endüstrileşme değildir. Daha önceleri sürekli açık verdiği için köleler ve ücretli işçilerle karşılanmaya çalışılan emek arzının, Balkan ve Kırım muhacirleri sayesinde artmasıdır. Osmanlıda tek bir ürün çeşidine odaklanan (zeytin, meyve, şarap vb.) büyük çiftlikler 16.yy’dan itibaren görülür. 18.yy’ın sonlarından itibaren yaygınlaşan böylesi çiftlik-köylerde, pirinç gibi sulamalı tek ürün üretimi yapılmaktaysa da ana ürünler, buğday, arpa, pamuk, darıydı. Ancak tarımsal üretimi sürdürmek pahalı olduğundan çiftliklerin mandıra ya da sığır çiftliğine dönüştürülmesi eğilimi vardı. Osmanlıdaki üretim tarımcı düzeyden endüstrileşmeye hiç geçememiştir. Yine de Osmanlı saray mutfağı, kullanılan malzemelerin çeşitliliği açısından oldukça zengindi. Çünkü malzemeler, ürünün en kalitelisini üreten, imparatorluk sınırları içindeki ya da komşu ülkelerdeki yerlerden getirtilirdi. Örneğin, baharat Hindistan’dan, tahıl Mısır’dan, hayvan Dobruca ve Güney Karadeniz’den İstanbul’a getirtilirdi.