SANAT TARİHİ Dersi Türk Sanatı soru detayı:
SORU:
Osmanlı mimarisinin ilk dönemlerinde ortaya çıkan bir diğer önemli yapı tipi olan zaviyeli caminin özellikleri ve örnekleri hangileridir?
CEVAP:
Zaviyeli cami: Kuruluş yılları ile birlikte önemli örnekleri görülen bu yapı tipi, belirgin bir gelişim çizgisi içerisinde klasik döneme kadar inşa edilmiş, klasik dönemin ortalarından itibaren inşa edilmez olmuştur. İlk örneklerinden itibaren sofa olarak adlandırılan ve
çoğunlukla kubbe örtülü bir orta bölümü ve bu bölümün güneyinde yer alan bir mescit
bölümünden oluşurlar. Bu iki bölümün doğu ve batı yanlarında tabhane odaları olarak adlandırılan ikişer yan mekân bulunur. Tabhane odalarının kesin işlevleri bilinmemekle birlikte misafirhane ve toplantı salonu olarak kullanıldıkları düşünülmektedir. Osmanlı mimarisinin ilk dönemlerinde ortaya çıkan önemli yapı tipi olan zaviyeli cami, ters T planlı ya da imaret olarak adlandırılan çok işlevli cami yapılardır. Benzer planlı İznik Orhangazi İmareti (1325) ile Bilecik Orhangazi İmareti (14. yy) bu tipin ilk; Çelebi Mehmet zamanında külliye olarak inşa edilen Bursa Yeşil Camii, en gelişmiş örneğidir.