GELİŞİMSEL YETERSİZLİKLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU Dersi Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerde Bakım Hizmetleri soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Otizm Spektrum Bozukluğu olan bireylerde öz bakım becerilerinin öğretimini etkileyen durumlar nelerdir?


CEVAP:

Atipik motor gelişim, ortopedik yetersizlikler, kaba ve ince motor becerilerdeki yetersizlikler gibi pek çok nedenden dolayı öz bakım becerilerinin edinimi etkilenebilir. Otizmi olan bireylerde sosyal iletişimsel yetersizliklerin olması, duyusal uyaranlara verilen sıra dışı tepkiler bu becerilerin edinimini zorlaştırmaktadır. Ayrıca taklit becerilerinde yaşanan sorunlar ve sosyal pekiştireçlere olan ilgisizlik de OSB olan bireylerin öz bakım becerilerini öğrenme sürecini olumsuz etkilemektedir.

 Büyük kas ve küçük becerilerindeki yetersizlikler öz bakım becerilerinin edinimini etkileyebilir. OSB’li bireyde motor becerileride oluşan bir eksiklik öz bakım becerisinin gelişimini de olumsuz biçimde etkileyecektir. Ayrıca OSB olan bireylere ailenin ya da çevresinin tutumu ile bağlantılı olarak yeterince fırsat verilememesi, uygun modeller sağlanması bu becerilerin edinimini geciktirebilir. OSB’li bireyin fiziksel ve zihinsel gelişimi ne kadar gelişmiş olursa öğretim süreci de ona dayalı olarak daha kolay olacaktır. Örneğin bakma, tutma vb. motor becerilerine ek olarak dikkat yöneltme, motor taklit, basit yönergeleri anlama gibi becerileri gelişmiş olan çocuklar öz bakımlarını yapmayı sağlayan becerileri daha kolay öğreneceklerdir. Bu tür motor becerileri ve bilişsel becerileri yerine getiremiyor olması öz bakım becerilerinin öğretilmesine engel değildir ve öz bakım becerisi ile paralel olacak şekilde çalışılabilir. OSB’li bireylerde özbakım becerlerini çalışmaya başladan önce tüm gelişim alanları ile ilgili doğrudan gözlenmesi ve bakım sağlayanlardan bilgi alınması oldukça önemdir. OSB’li birey ve bakım sağlayanlar için öncelikle planlama yapılırken öğretilmesi gereken becerilerin neler olduğu, zamanının büyük bir bölümünü geçirdiği ortamların özelliği, yeterliklerinin neler olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.