YENİ TÜRK EDEBİYATINA GİRİŞ I Dersi Özyaşamöyküsü, Yaşamöyküsü, Anı soru detayı:
SORU: Özyaşamöyküsünde anlatım kim tarafından yapılır?
Özyaşamöyküsünde anlatım kim tarafından yapılır?
CEVAP: Odak noktaya bireysel yaşamı alan özyaşamöyküsünün anı, portre, günlük, deneme gibi diğer kişisel türlerle bağıntısı vardır ancak özyaşamöyküsünde bir kişiliğin oluşum süreci esastır. Özyaşamöykülerinde daha çok birinci kişi anlatımı (ben anlatı) benimsenir, ikinci (sen) veya üçüncü kişili (o) anlatıma çok az rastlanır. Birinci kişinin anlatımıyla yazılmış özyaşamöykülerindeki “ben”, hem konuşan kişiye hem de bir kimliğe işaret eder. Lejeune özyaşamöyküsünde yazar, anlatıcı ve başkişinin “aynı”lığına dikkat çeker ve “yazar”ın kimliğini ayrıştırmak için ciddi bir çaba sarf eder. Lejeune’e göre yazar, daha önce yayımlanmış metinlerde adı olan bir kişidir ve kitabın üzerindeki bu ad onun gerçekliğine işaret eder. Kapakta adı olan kişi (yazar), kitabın içindeki kurmaca kişi (karakter) ve bu kurmacanın aktarıcısı/tasarlayıcısı olan kişi (anlatıcı) aynıdır.
Odak noktaya bireysel yaşamı alan özyaşamöyküsünün anı, portre, günlük, deneme gibi diğer kişisel türlerle bağıntısı vardır ancak özyaşamöyküsünde bir kişiliğin oluşum süreci esastır. Özyaşamöykülerinde daha çok birinci kişi anlatımı (ben anlatı) benimsenir, ikinci (sen) veya üçüncü kişili (o) anlatıma çok az rastlanır. Birinci kişinin anlatımıyla yazılmış özyaşamöykülerindeki “ben”, hem konuşan kişiye hem de bir kimliğe işaret eder. Lejeune özyaşamöyküsünde yazar, anlatıcı ve başkişinin “aynı”lığına dikkat çeker ve “yazar”ın kimliğini ayrıştırmak için ciddi bir çaba sarf eder. Lejeune’e göre yazar, daha önce yayımlanmış metinlerde adı olan bir kişidir ve kitabın üzerindeki bu ad onun gerçekliğine işaret eder. Kapakta adı olan kişi (yazar), kitabın içindeki kurmaca kişi (karakter) ve bu kurmacanın aktarıcısı/tasarlayıcısı olan kişi (anlatıcı) aynıdır.