CEVAP:

Parasal Birim Örneklemesi

Parasal birim örneklemesi (PBÖ), nitelik örneklemesi teknikleriyle bir hesap sınıfına veya hesap kalanına ilişkin parasal tutar hatalarının tahminlerini yapmak için kullanılır. PBÖ, klasik örnekleme tekniklerinden daha fazla üstünlük sağladığı için denetçiler tarafından yoğun olarak kullanılan bir tekniktir.

PBÖ’de iki koşulun sağlanması gerekir:

• Evrenin beklenen sapma oranı düşük olmalıdır.
• Evrenin bir biriminin sapma oranı, o birimin defter değerinden fazla olmamalıdır.

PBÖ’de evren, farklı büyüklükteki hesapların evreni değil parasal birimlerin evrenidir ve evren büyüklüğü, tüm hesaplardaki parasal birimlerin toplamıdır. Diğer bir ifadeyle PBÖ’de evren, denetlenecek alanın yani hesap kalanları veya işlem sınıflarının defterde kayıtlı olan parasal tutarlarıdır (ISA530:Ap.4). Ancak bu durumda kaydedilmemiş tutarlar, evrene girememektedir. Bazı durumlarda bunların belirlenmesi önemli olabilmektedir. Bu durum “tamlık’’ amacı ile çelişkili bir durumdur.

PBÖ’de evrenden seçilen parasal tutarların her biri, örneklem birimlerini oluşturur; bununla birlikte denetçi, örnekleme yoluyla seçtiği parasal tutarları değil bu parasal tutarları içeren hesapları ve işlemleri test eder. Evrendeki her bir parasal birimin örnekleme girme şansı eşit olduğundan her bir kaleme parasal değerine orantılı seçim olasılığı sağlanır.