SİYASET SOSYOLOJİSİ Dersi SİYASİ PARTİLER VE SİYASİ PARTİ SİSTEMLERİ soru detayı:

CEVAP:

Partiler tipolojisinde ilk ve yaygın kabul görmüş sınıflandırma Duverger’nin kadro ve kitle partileri tipleridir. Kadro partileri tipi, işlevleri esasen seçim dönemleriyle sınırlı ve dar bir grubun (seçim çevrelerinde etkili konumda bulunan isim sahibi kişilerin) yönettiği ve üye sayısını artırmaya özel bir çaba göstermeyen partilerdir.  Bu tip partiler, genel oy ilkesi hayata geçmeden önce, temeli parlamento içinde atılmış olan eski tip partilerdir. Genel oy hakkının kabulü ve yaygınlaşması, geniş kitlelerin oy hakkı elde etmelerini de beraberinde getirmiş; böylece farklı bir örgütlenme yapısına sahip olan kitle partileri siyasi rekabete dahil olmuştur. Kitle partilerinin ortaya çıkışının bir diğer nedeni, siyasetin finansmanında çekilen zorlukların ancak geniş kesimlerin güçlerini bir araya getirerek aşılabileceği gerçeğidir. Üye sayısı kitle partileri için sadece mali yönden değil, ideoloji ve siyasal inanç yönünden de önem taşır. Bu özelliğiyle kitle partileri 20. yüzyılın siyasal bir olgusu olsa da, günümüz koşullarında değişik bir versiyonlarıyla karşımıza çıkmaktadır ki, en başat tipolojisi olarak ortaya çıkışı bir harekete (İslami hareket, feminist hareket, yeşiller gibi) dayanan “hareket partisi” belirtilebilir.