CEVAP:

4P pazarlama karması pazara daha çok alıcı değil satıcı açısından baktığı için günümüzde bazı eleştirilerin odağı olmakta ve 4P’den her biri alıcı açısından 4C olarak tanımlanmaktadır (Kotler ve Armstrong, 2011:53). 

Müşteri Değeri (Customer Value)

Müşteriler satın aldıkları ürünlerden bir değer elde etmek isterler. İşletmenin, ürün veya hizmetin müşteriye sağlayacağı bu değeri öncelikle ortaya koyması gereklidir.

Müşteri Maliyeti (Customer Cost)

Müşterinin satın almak istediklerinin kendisine pahalıya mal olmaması isteği, günümüzde dikkate alın- ması gereken önemli bir pazarlama unsuru hâline gelmiştir. Bu çerçevede işletmelerin kaliteli ve uygun fiyatlı ürün üretebilmeleri gerekmektedir.

Müşteriye Kolaylık (Customer Convenience)

Müşteriler alacakları ürünlere kolayca ulaşmak isterler. Pazarlama planlaması yapılırken müşterilerin ürün veya hizmete kolayca ulaşmalarını sağlayacak dağıtım ağı ve iletişim sistemi kurulmalıdır.

Müşteri İletişimi (Customer Communication)

Günümüzde müşteriler, ürün tanıtımından ziyade marka ile karşılıklı iletişim istemektedirler. Müşteri- ye dönük iletişimde açık, dürüst ve empatiye dayalı bir yaklaşım benimsenmelidir.

Bu dört müşteri unsuru bize alıcının değer, düşük toplam maliyet, yüksek düzeyde uygunluk ve pro- mosyon değil iletişim istediğini anımsatacaktır (Kotler, 2004).