SORU: Post-endüstriyel toplumlarda yeni kişilik tipleri nasıl olacağı öngörülmektedir?
CEVAP: Post-endüstriyel toplumlarda püritan etiğin en temel unsuru olan rasyonellik yerini, yaratıcılığa bırakacağı şeklinde bir düşünce ortaya çıkmaktadır. Hage ve Powers gibi bazı yazarlar, rasyonel püritanın endüstri toplumunun kişilik tipini temsil etmesine karşılık, yaratıcı ve birleşik benliğe sahip insanın post-endüstriyel toplumun kişilik tipini oluşturacağını iddia etmektedirler; çünkü post-endüstriyel çağda daha çok yaratıcılığa gereksinim duyulacağından bu çağ, insanı, yaratıcı ve birleşik benlikle hareket etmeye zorlayacaktır. Bir başka yaklaşıma göre post-endüstriyel toplumların insan tipi barışık kişilik olacaktır. Barışık kişiliği üreteceği kültürde barışık bir kültür olacaktır. Barışık kültür tanımı gereği ahlak karşıtıdır. Püritan kültüründe olduğu gibi, ahlakçı bir kültürde toplumun talepleri ile bireyin arzusu arasındaki karşıtlık, bir yasağın uygulanması ile çözülür; davranışları yöneten tartışmasız olarak benimsenmiş normlar, panik ve umutsuzluğu yatıştıran unsurlar olarak işlev görür. Barışık hazcının tek biçimli normu, püritan karşıtı olmak, simgesel olarak anarşist ahlaki taleplere uymak, önceki kuşaklardan devralınmış tüm değerlerden kuşku duymak, özel herhangi bir örgüt veya şahsiyetin önceliğini yadsımaktır. Başka bir yaklaşıma göre ise geleceğin insan tipi postmodern insan tipidir. Bu post-modern birey, aşkın normlardan ve insani değerlerden geleneksel bağlılık ve sadakatlerden, topluluk kurallarından özgür olmayı arar. Ona göre post modern birey rahat ve esnektir. Duygu ve hislerine yöneliktir. “Kendin ol.” tutumuna sahiptir. Aktif bir insandır ve anlam için kendi kişisel yolunu izler. Gerçek iddiasında bulunmaz. Sürekli plan yerine geçiciyi tercih eder. Gelenek ve eskiyle barışıktır. Egzotik, kutsal ve nadir olana olumlu bakar. Genel ve evrensel olan yerine yerele yöneliktir. Kendi yaşamıyla ilgilidir ve tek bir referans noktasına sahip değildir.