RADYO VE TELEVİZYON HABERCİLİĞİ Dersi Haber Kavramı ve Radyo ve Televizyon Haberciliğinde Haber Değeri Ölçütleri soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Radyo haberlerinin yapısal özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Radyo haberlerinin yapısal özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür:

  1. Radyo haberciliğinde spikerin dinleyicilere ne olduğunu anlatması esastır. Konuşma diline dayalı olarak yazılan haber basit ve kısa cümlelerden oluşur. Bunun yanı sıra edilgen cümle yapılarına da radyo haberciliğinde yer verilir.
  2. Haberin konusuna göre kimi zamanda bileşik cümlelere bağlaç ve ilgeçlere yer verilmektedir. Ancak haberlerin anlaşılır olması temel amaçtır. Bu nedenle anlatım dili seçilirken buna dikkat edilmelidir.
  3. Kelime zenginliği yerine anlam zenginliği amaçlanır. Yani olabildiğince az kelime kullanarak ve kısa cümleler kurarak haberin içeriği doğru biçimde verilmeye çalışılır. Bu nedenle haberin konusu ile ilgili açıklamalara yer verilmeyebilir. Haberin geçmişi de haber metninde bazen yer almayabilir.
  4. Konuşma dili tekniğine sahip anlatımda genellikle öyküleyici ya da açıklayıcı anlatım dili kullanılır.
  5. Haber metni giriş gelişme ve sonuç bölümünden oluşur. Haberi oluşturan bilgiler haberin içeriğine göre hangi sorunun cevabı önemli ise ona göre verilir. Bu nedenle radyo haberciliğinde de 5N 1K olarak bilinen habercilik kuralına göre haber giriş ve gövdesi yazılır.
  6. Radyo haberleri göze değil kulağa hitap etmektedir. Radyoda okunan haberleri dinleyicilerin tekrar dinleme olanağı çoğu kez yoktur. Bu nedenle kısa ve anlaşılır cümle yapılarına yer verilir.
  7. Radyo haberi, okunduğu zaman dinleyicin dikkatini çekecek biçimde yazılır. Bu nedenle hem haber konularının hem de anlatım dilinin dikkat çekici olmasına özen gösterilir, gereksiz ayrıntılara yer verilmez.
  8. Haber metni yazılırken noktalama işaretleri doğru kullanılmak zorundadır. Radyo haberlerinde kullanılan anlatım dili hikâye anlatım dili biçimindedir ve dinleyicilerin ilgiyle dinlemesi için renkli haber biçiminde yazılır.
  9. Radyo haberlerinde samimi ama saygılı bir tarz kullanılarak dinleyici ile bir bağ oluşturulur. Haberi oluşturan kelimeler günlük dilden seçilir.
  10. Terimlerden ve yabancı kökenli kelimelerden mümkün olduğunca uzak durulur.
  11. Radyo haberini yazarken biçim olarak da dikkat edilmesi gereken özellikler vardır. Örneğin, metnin yazıldığı kâğıt fazla hışırtı çıkartmayan, ışıkta parlamayan mat kâğıt olmalıdır. Göz sayfanın sağ tarafını daha fazla gördüğü için sayfanın sol tarafında daha fazla boşluk bırakılmalıdır ve sayfada sinyal, efekt, ya da geçiş müziği gibi diğer sesler, haberi okuyana yardımcı olmak amacıyla mutlaka belirtilmelidir. Satır sonunda hece, sayfa sonunda ise cümlelerin bölünmemesine dikkat edilmelidir.