TÜRKÇE BİÇİM BİLGİSİ Dersi Sözlüksel Kelime Yapımı-I soru detayı:
SORU:
+rAk isimden isim yapım ekinin işlevi zaman içinde nasıl değişmiştir?
CEVAP:
Türkçenin erken tarihli metinlerinde karşılaştırma, üstünlük ve en üstünlük derecelerini bildirme işleviyle kullanılan; ancak günümüzde kullanım alanı oldukça sınırlı olan bir ektir. Erken tarihli Türkçe metinlerde yigrek ‘daha iyi’, artukrak ‘daha fazla’, tatlurak ‘daha tatlı’ gibi örneklerde karşılaştırma ve daha üstünlük; tä?ri biliçiräkdür ‘Tanrı en bilicidir.’, sevdüm yahşırak ‘Çok sevdim.’ vb. örneklerde ise en üstünlük derecesi bildirme işleviyle kullanılmıştır. Günümüzde karşılaştırma işlevi, yaygın olarak …+DAn daha… vb. yapılarla ifade edilir: Ali Ayşe’den daha çalışkandır vb. +rAk eki çok az örnekte, azalma derecesi veya benzerlik işleviyle kullanılabilmektedir.