SORU: Râzî’nin Mefâtihu’l-Gayb tefsîri’nin içeriği nasıldır?
CEVAP: Kelâmî meseleleri Kur’ân’a dayanarak ele alır, tefsîr konularına girerken ilmî ve aklî yöntemleri kullanır. Bu arada Müslümanların ahlâkî alanda da meleke kazanmaları için sâlih kimselerin öykülerini, sûfi kıssalarını, hikmetli insanların mev’izelerini, âdil hükümdarların davranışlarını anlatır. Tefsîre başlarken konuyla ilgili bütün fikirleri zikreder, sonra onların delillerini arz ederek münakaşalara girişir. Delillerini ortaya koyarak tercihler yapar. Bütün meseleleri ikna edici bir üslûpla ve sağlam felsefî münakaşalara dayandırarak inceler, nübüvvet ve mucizeler hakkında kuvvetli aklî deliller ortaya koyar. Nakil, sahih ve sabit olduğu zaman onu esas alır. Şayet bir konu hakkında rivâyetlerde bir şey bulamazsa akla müracaat eder. Tatbik edilebilecek önemli bir fikir bulduğunda onu muhtelif şekillerde sunar. Âyetlerin kültür açılımlarını ortaya koyar. Bazen de önceki tefsîrlere atıfta bulunarak okuyucuyu onlara sevk eder. Tefsîrinde yaptığı münazaralardan, seyahatlerden ve başından geçen ilginç olaylardan bahsetmesi de yine bu eserin hususiyetlerindendir.
