TÜRKÇE CÜMLE BİLGİSİ II Dersi CÜMLENİN TAMAMLAYICI ÖĞELERİ: NESNE, YER TAMLAYICISI, ZARF TÜMLECİ soru detayı:
SORU:
Refik Halit Karay'ın Gurbet Hikayeleri adlı eserinin "Eskici" bölümünden alıntılanan; "Çok uzun bacaklı, çok uzun boylu, sırtları kabarık, kambur hayvanlar trene bakmıyorlardı bile... Ağızlarında beyazımsı bir köpük çiğneyerek dalgın ve küskün, arka arkaya, ağır ağır, yumuşak yumuşak, iz bırakmadan ve toz çıkarmadan gidiyorlardı." parçasını cümlenin ögeleri bakımından inceleyiniz.
CEVAP:
Bu metinde iki cümle bulunmaktadır. “Çok uzun bacaklı, çok uzun boylu,
sırtları kabarık, kambur hayvanlar trene bakmıyorlardı bile...” birinci cümledir. Bu cümlede zarf tümleci bulunmamaktadır:
bakmıyorlardı : Yüklem
çok uzun bacaklı, çok uzun boylu, sırtları kabarık, kambur hayvanlar : Özne
trene : Yer tamlayıcısı
İkinci cümlede ise birden fazla zarf tümleci bulunmaktadır. Bu zarf tümleçleri
de yüklemi tarz ilgisiyle tamamlamaktadır:
gidiyorlardı : Yüklem
(onlar) : Gizli özne
ağızlarında beyazımsı bir köpük çiğneyerek : Zarf tümleci
dalgın ve küskün : Zarf tümleci
arka arkaya : Zarf tümleci
ağır ağır : Zarf tümleci
yumuşak yumuşak : Zarf tümleci
iz bırakmadan ve toz çıkarmadan : Zarf tümleci