İKNA EDİCİ İLETİŞİM Dersi İkna Edici İletişimde Mesajın Alıcıları soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Rokeach’a göre inancın türleri nelerdir?


CEVAP: Rokeach inancın beş türünü tanımlamıştır. Bunlar aşağıda kısaca açıklanmıştır: • İnancın ilk biçimi olan “Tip A: Primitif İnançlar, yüzde yüz fikir birliği”, “fiziksel gerçeklik, sosyal gerçeklik ve kendinde doğa”yı sunar. Tip A inançlar bütün tarafından paylaşılır ve nadiren bir anlaşmazlık konusu olurlar. Çok zor değişirler ve kişinin inanç sisteminde merkezilerdir. Tip A’nın örnekleri “Güneşin doğudan doğduğuna inanıyorum”, “Kars’ta kışları soğuk geçtiğine inanıyorum”, ve “Dünyanın yuvarlak olduğuna inanıyorum” gibi önermeleri içerir. • “Tip B: Primitif İnançlar, sıfır fikir birliği”, inkâr edilemezlerdir ve inancın nesnesiyle doğrudan deneyim tarafından öğrenilir ancak herkes tarafından paylaşılmazlar. Gerçekte, Tip B inançları inanca sahip olan insanın kendi görüntüsünü adlandırır. Çünkü paylaşılmazlar, genellikle ikna etmeye karşı dayanıklıdırlar ve bu yüzden bireysel inanç sisteminde merkezdirler. Tip B’nin örnekleri, “Ben zeki bir insanım”, “Tanrıya inanıyorum” ve “Dünya barış dolu bir yerdir” gibi önermeler içerir. Bizim medya ile olan etkileşimimiz, bazen Tip B inançlarını etkiler. Popüler ya da mutlu olmak için alınan fikirlerimiz bizim medya deneyimlerimiz tarafından biçimlendirilebilir. • Rokeach’ın üçüncü inanç tipi “Tip C: Otorite İnançları”, otorite figürlerine koyulan tek tek inançların adlandırılmasıdır, örneğin aileler, din grupları ya da arkadaşlar. Belirli grup ya da insanlara güvenmeyi öğreniriz. Hayata devam ettikçe, hangi otorite figürünün inançlarımızı paylaştığını ve hangilerine güvenebileceğimizi öğreniriz. Tip C inançların örnekleri “Ailem aklımdaki en önemli ilgidir”, “Öğretmenin ilgilidir” ve “Demokratlar çalışan insanlara karşı ilgilidir” gibi önermeleri içerir. • İnancın dördüncü türü “Tip D: Elde Edilmiş İnançlar”dır. Rokeach Tip D inançları “dini ya da politik yapılardan kök bulan ve inanç nesnesiyle doğrudan ilişkiden çok otoriteyle tanımlama süreçleri vasıtasıyla ikinci elden edinilmiş ideolojik inançlar olarak tanımlamaktadır. Bu bizim inanma objesiyle doğrudan deneyim olmaksızın otorite figürlerinin düşünce ve inançlarını kabul etmemizdir. Tip D inançları ikna ile değiştirilebilir. Tip D inançların örnekleri: “Silah kontrol yasasının silahları suçlulardan uzak tutacağına inanıyorum”, “Serbest ticaretin Türkiye’nin ekonomisi için iyi olduğunu düşünüyorum” gibi önermeleri içermektedir. • “Tip E: Önemsiz inançlar”, Rokeach’in inanç tiplerinden beşincisidir. Tip E inançlar “tecrübenin az olduğu ya da rastgele seçilmiş, keyfi konulardan oluşur.” Bunlar tartışılmazdır çünkü inancın nesnesiyle doğrudan deneyimden kaynaklanırlar ancak bireyin toplam inanç sistemiyle alakasızlardır çünkü diğer inançlarla ilişkili değillerdir. Tip E inançların örnekleri: “En sevdiğim renk mavi”, “En sevdiğim çiçek gül”, ve “Vanilyalı dondurmayı severim” gibi önermeleri içermektedir.