SORU: Ruh, Kişioğlu ve Avrak nedir?
CEVAP: Türk mitolojisinin pek çok veriminde insanların birden fazla ve çeşitli ruhlara sahip olması düşüncesiyle karşılaşılmaktadır. Tarihsel metinlerden, Orhun Yazıtları’ nda, Bilge Kağan’ın ölümünün anlatılmasında onun uçtuğunun belirtildiğini görüyoruz. Buna göre eski Türklerde ruh bir kuş gibi uçabilen bir şey olarak düşünülmüştür. Nitekim, 19. yüzyılda Altay Türklerinden Radloff tarafından derlenen bir Yaratılış Miti’nde de, Tanrı ve Kişioğlu’nun sularla kaplı bir evrende kuş gibi uçmakta oluşları söz konusu düşüncenin sürekliliğini göstermektedir. Saha Türklerindeyse iye kııl tabiriyle, bir kamın ayvan şeklindeki canı anlaşılır. Kırgız ve Kazak Türklerinin arvak-eş dedikleri ruh, bir insanın eşi olan ruh anlamındadır. Bunlar insan vücudundan çıkıp gezip dolaşabilirler; kılık değiştirerek kuş, boğa, kurt, köpek, yılan gibi hayvanlar olarak görülebilirler.
