HADİS TARİHİ VE USULÜ Dersi HADİSLERİN KORUNMASI VE KAYIT ALTINA ALINMASI soru detayı:

CEVAP:

Bazı sahâbîler hadis rivayet eden kimseden, o hadisi Hz. Peygamber’den işitmiş olan başka birini şahid getirmelerini isterlerdi. Buna şu iki hâdiseyi örnek verebiliriz:
Hz. Ebû Bekir’e bir nine gelerek torununun mirasından kendisine pay verilmesini istemişti. Hz. Ebû Bekir önce; “Ben senin için Allah’ın Kitabı’nda hiçbir şey bulamıyorum. Resûlullah’ın da -sallellahu aleyhi ve sellem- senin için bir şey söylediğini bilmiyorum” demiş, sonra halka sormuş, el-Muğîre de kalkıp şöyle demişti: “Ben Resûlullah’ı -sallellahu aleyhi ve sellem- ona altıda bir pay verirken görmüştüm”. O zaman Hz. Ebû Bekir ona; “Seninle beraber (buna şahitlik edecek) biri var mı?” diye sormuştu. Muhammed b. Mesleme aynı şeye şahitlik etmiş, Hz. Ebû Bekir de nineye bu hükmü uygulamıştı (Zehebî, Tezkiratü’l-huffâz, I, 2).

Hz. Ömer de aynı şekilde hareket etmişti. Bir gün Ebû Mûsa el-Eş‘arî onun kapısına gelmiş ve içeri giriş izni için üç defa selâm vermiş, içeriden selâmı alınmayınca da geri dönmüştü. Sonra Hz. Ömer ardından haber salıp onu çağırtmış ve geri dönüş sebebini sormuştu. O da şöyle demişti: “Üç defa izin istedim, bana izin verilmedi. Ben de geri döndüm. Çünkü Resûlullah sallellahu aleyhi ve sellem- şöyle buyurmuştu: ‘Biriniz üç defa izin ister de izin verilmezse geri dönsün!’. O zaman Hz. Ömer; “Vallahi buna mutlaka bir delil getireceksin!” deyince Ebû Mûsa korku içinde sahâbîlerin bulunduğu bir yere gitmiş ve durumu onlara anlatmıştı. Hepsi söz konusu hadisi duymuşlardı. Ebû Mûsa içlerinden Ebû Sa‘îd’i yanına alıp Hz. Ömer’e götürmüş, kendisine şahidlik ettirmişti (Buhârî, “İsti’zân”, 13). Ebû Sa‘îd şahidlik edince Hz. Ömer Ebû Mûsa’ya dönüp şöyle demişti: “Şunu iyi bil ki, ben seni (yalancılıkla) itham etmedim. Fakat halkın Resûlullah -sallellahu aleyhi ve sellem- hakkında yalan söylemesinden endişe ettim!” (Mâlik, elMuvatta’, “İsti’zân”, 3). Aynı olayla ilgili başka bir habere göre Hz. Ömer olayın sonunda şöyle demişti: “Ben bir şey işittim ve ihtiyatlı davranmak istedim!” (Müslim, “Âdâb”, 37).