CEVAP:

a. Solunum Yolu: Hasta ve taşıyıcılarla direkt temas veya enfekte damlacıkların solunan havaya karışması sonucu meydana gelebilir. Enfekte damlacıkların havaya karışması ve/veya hastalık bulaşmış tozların solunması ile bulaşma olabilir.

b. Sindirim Yolu: Enfeksiyon etkenlerinin yeni konağa sindirim yoluyla girişleri besinler, içecekler kontamine eller, tırnaklar aracılığıyla olur. Çiğ yenilen yapraklı sebzeler, su ve içecekler (tifo, kolera, basilli dizanteri, çocuk felci, parazitler vb.) yoluyla bulaşan hastalıklardır. Süt, et, balık ve ürünleri ile bulaşan hastalıklar (tüberküloz, şarbon, şap, bruselloz vb.) yetersiz kişisel temizlik, olumsuz çevre şartları, aşılama yetersizliği yoluyla bulaşan hastalıklardır.

c. Temas Yolu: Bazı enfeksiyon etkenleri de temas yolu ile yeni konağa girerler. Direkt temas sonucu deri ve vücudun çeşitli bölgelerindeki mukozalar yoluyla patojen etkenler vücuda girerler. Genellikle sağlam deriden birçok etken giremez ancak buna rağmen girebilenler var. Sağlam deriden giren okul yarası, çiçek, cüzzam, uyuz, mantar, bitlenme vb. hastalıkları yapmaktadırlar. Yaralı deri yoluyla bulaşan hastalıklar tetanoz, gazlı gangren, kuduz, şarbon, deri verem hastalığı örnek olarak verilir. Üreme organları mukozası yoluyla bulaşanlara örnek olarak frengi, bel soğukluğu, AIDS vb. verilir.

d. Vektör Yolu: Bazı enfeksiyon etkenleri konakçılara aracılarla girerler. Vektörle bulaşma mekanik veya biyolojik olabilir. Örneğin karasineğin hastalık etkenini yiyecek içeceklere bulaştırmasına mekanik vektör, sivrisineğin sıtma etkenini konağa bulaştırmasında ise biyolojik vektör olma söz konusudur. Pireler, keneler, bitler bazı vektörlere örnektir.

e. Kan Yolu: Hastalık bulaşmış materyalin kan alma-verme veya damarlara batırılması vb. yolu ile kan dolaşımına geçmesi, önlem alınmadığı takdirde ciddi hastalıklara neden olacağı bilinmektedir.