SORU: Schopenhauer’a göre yeğin olan gücün yarattığı kölelikten kaçış yolları nelerdir? Açıklayınız.
CEVAP: Yeğin olan gücün yarattığı kölelikten iki kaçış yolu vardır. ? Estetik kaçış yolu; Önce estetik seyredişin genel özelliğine değinmekte yarar vardır. Estetik seyirde kişi seyrettiği estetik objeye bir yarar ya da çıkar sağlamak için yönelmez, tersine tümüyle yarardan ve çıkardan arınmış olarak yönelir. Tek amacı estetik objeyi seyretmek ve bu seyirden haz duymaktır. Bir başka deyişle estetik obje bir istek nesnesi olarak ya da istek için bir uyaran olarak görülmemelidir. Güzel bir nesneyi dışsal bir erek uğruna değil, onun kendisini seyretmek bir erekmiş gibi kabul ederek seyretmek bir zorunluluktur. Kant bu duruma estetik objenin ereksiz erekliliği demiştir. Şu hâlde estetik hoşlanma ya da beğenme, bir insanın dikkatini saldırgan yaşama istencini uyaran objelerden, onların yerine tutku ve arzu ile hiçbir ilişkisi olmayan seyir objelerine yoğunlaştırmaya yöneltebilir. Birisi bir sanat ürününü seyrederken o bir isteyen özne olmaya karşıt olarak salt bir bilen özne durumuna gelir. ? Ahlaksal kaçış yolu; Schopenhauer istencin tiranlığından çok daha uzun süreli bir kaçışın yolunu yaşama istencinden vazgeçme formülünde bulmuştur. Eğer ahlaklılık olanaklıysa ahlaksal ilerleme bu biçimi almalıdır diye düşünür. Zira bir insanın yaşamını komplike hale getiren ve acı çekmeye neden olan şey, sonu gelmeyen arzular biçiminde kendisini ifade eden ve süreklilik gösteren yaşama istencidir. İnsanda birtakım şeylere karşı duyulan istek ya da uyanan arzu saldırganlık, savaşım, yok etme ve ben- merkezcilik gibi yıkıcı duyguları üretmektedir. Kısacası yaşama istenci her türlü kötülüğün kaynağıdır. Schopenhauer insanlara sık sık şunu anımsatır: İnsan kökeni bakımından korku yaratan yabanıl bir hayvandır. Bu yabanıl hayvan yaşama istencinin doğrudan anlatımıdır.
