SORU: Semâvî arızalar ne anlama gelmektedir?
CEVAP: Semavi arızalar gerçekleşmesi, kişinin elinde olmayan arızalardır. Bunlar, ehliyeti etkileme bakımından müktesep arızalardan daha güçlü ve etkilidir. Belli başlı semâvî ehliyet arızaları şunlardır: • Küçüklük, doğumdan bülûğa kadar olan dönemi kapsayan tabiî bir durumdur. Bu yönden bakıldığında bir ehliyet arızası değildir. Fakat ehliyete aykırı bir durum olduğu için ehliyet arızaları arasında sayılmıştır. Temyiz öncesi küçüklüğün ehliyete etkisi, tam vücub ehliyetinde, temyiz sonrası küçüklüğün etkisi de eksik edâ ehliyetinde belirtildiği gibidir. • Akıl hastalığı, akıl ve temyiz gücünden yoksunluk durumu olup böyle kişiye mecnûn denir. Mümeyyiz olmayan küçük gibi akıl hastaları da edâ ehliyetinden tamamen yoksundur. İbâdetlerden sorumlu değillerdir, yaptıkları hukukî işlemler geçersizdir, cezaî ehliyetleri yoktur. • Ateh, akıl zayıflığı ve bunama durumu olup böyle olan kişiye ma‘tuh denir. Akıl zayıflığı bulunan kişilerin anlayışları eksik, söz ve davranışları tutarsız ve işlerinde tedbiri eksiktir. Ehliyet bakımından mümeyyiz küçük gibidirler.
