LOJİSTİK PLANLAMA VE MODELLEME Dersi Lojistik Yönetiminde Karşılaşılan Eniyileme Problemleri ve Modellemenin Önemi soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Sezgisel algoritmalar ve türleri nelerdir?


CEVAP:

Sezgisel algoritmalar kendi içinde ikiye ayrılır: 1. Klasik sezgiseller 2. Meta sezgisel yöntemler Klasik sezgiseller çoğu zaman seçilen problemin doğasına uygun olarak geliştirilmiş probleme özgü algoritmalardır. Kim uygularsa uygulasın aynı başlangıç noktasından başlar ve aynı adımlar izlenirse, aynı sonuca ulaşılır. Araç rotalama, kamyon yükleme gibi NP-zor problemler için geliştirilmiş, problemin doğasına özgü özel sezgisel algoritmalar vardır. Bu tür sezgisel algoritmalarla eniyi çözüme ait amaç fonksiyonu değerinin sadece %1 veya 2 uzağında olan oldukça iyi çözümlerin kısa süre içinde bulunabildiği gösterilmiştir. Meta sezgisel yöntemler ise probleme özel olmayıp, genel geçerliliği olan algoritmalardır. Uygun düzenlemelerle hemen her türlü problem için kullanılabilir. Bu nedenle de klasik sezgisellere göre daha üstündürler. Ancak belli bir başlangıç noktasından başlandığında aynı süreç izlense bile aynı sonuç bulunamayabilir. Bu da algoritmaların yapısındaki rassallıktan kaynaklanmaktadır. Fakat çözüm süreleri genellikle kısa olduğu için algoritma aynı problem için çok sayıda çalıştırılıp, elde edilen değerlerin ortalaması veya elde edilen en iyi değer kullanılabilmektedir. Genellikle doğayı örnek alarak geliştirilmiş oldukça farklı meta sezgisel algoritma vardır. Bunların bazılarının isimleri şunlardır: • Genetik algoritma (Genetic algorithm) • Tavlama benzetimi (Simulated annealing) • Yasaklı arama (Tabu search) • Yapay sinir ağı (Artificial neural network) • Karınca kolonisi (Ant colony) • Parçacık sürüsü (Particle Swarm Optimization) • Evrimsel algoritmalar (Evolutionary algorithms)