METAFİZİK Dersi TROP KURAMLARINDA SOMUT NESNE KATEGORİSİNİN TÜRETİLMESİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Somut nesne özellikleri nelerdir?


CEVAP: Somut Nesne kategorisinin başlıca özellikleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir: ? Somut nesne tikeldir: Somut nesne, bir yandan örnekleyeni olmadığından öbür yandan da hiçbir şeye (dolayısıyla da birden fazla şeye) yüklenemediğinden tikeldir. ? Somut nesne özellik taşıyıcısıdır: Somut nesne, dolaysız olarak bazı troplar, dolaylı olarak da bu tropların ait oldukları trop türlerini taşır. Dikkat edilirse, somut nesne, özellik taşıyıcısı olan tek kategori değildir; nitekim taşıdıkları (birincibasmak) troplar da özellik taşırlar. Ancak bu özellikler somut nesnelerin taşıdığı birincibasamak troplar değil, ikinci-basamak troplardır. Örneğin, daha önceki ünitede gördüğümüz gibi, Ahmet’in çalışkanlığı birinci-basamak tropu, Ahmet’in çalışkanlığının erdemliliği ikincibasamak tropunu taşır. Bu ünitede trop sözcüğünü birinci-basamak trop anlamında, yani yalnız somut nesneler tarafından taşınan trop anlamında kullanıyoruz. ? Somut nesne olumsal bir varlıktır: Varolan bir somut nesnenin olumsal olması, varolmasının olanaklı olması demektir. ? Somut nesne sonlu bir zaman aralığında (sürede) vardır: Bu sürenin başında varolamaya başlar, süre içinde varlığını sürdürür, sürenin sonunda da yok olur. Bu süreye somut nesnenin ömrü denir. ? Somut nesne uzayda bir yer kaplar: Somut nesne, varolduğu süre içindeki herhangi bir anında uzayın belli bir yerini (bölgesini) kaplar. ? Somut nesne özdeşliğini koruyarak nitelikçe değişebilir ve/veya devinebilir: Bir somut nesnenin zaman içinde nitelikçe değişmesi şöyle betimlenir: Somut nesnenin belli bir yerinde belli bir anda varolan bir tropun yerine bir sonraki zaman anında bu tropla aynı zamanda varolamayan bir tropun gelmesi demektir. Öte yandan belli bir zaman anında belli bir yerde bulunan somut nesnenin devinimi, bu nesnenin bir sonraki zaman anında farklı bir yerde bulunması demektir. Bu somut nesne nitellik değişimi veya nesnenin devinimi süresinde özdeşliğini korur. Bir somut nesnenin özdeşliğini koruması, değişim veya devinim sonucunda gene aynı nesne sayılması demektir. ? Somut nesne tam-somuttur: Somut nesnenin tamsomut olması, varolduğu sürenin t anında uzayda kapladığı u gibi bir uzay bölgesinde yer alan her tropu aynı t anında taşıyor olmasıdır. ? Somut nesnenin bağımsız varlığı: Bir somut nesnenin, (troplardan farklı olarak) varolması başka bir şeyin varolmasına bağlı değildir. Dolayısıyla somut nesnenin çözümlemesini yapan aşağıda inceleyeceğimiz trop kuramları, somut nesnenin yukarıda sıraladığımız niteliklerini yerine getirmelidir.