CEVAP:

Soruşturmanın mecburiliği (kanuniliği) ilkesi, soruşturma makamlarının basit suç şüphesi üzerine soruşturmayı başlatma yükümlülüğünü ifade eder. Adli makamlar, herhangi bir nedenle soruşturma yapamayacaklarını söyleyemezler. Aksi takdirde, ilgili kamu görevlisi ihmal yoluyla görevi kötüye kullanma suçunu işlemiş olur (TCK m.257/2). Hemen belirtelim ki bazı hâllerde soruşturma başlamak için suçtan zarar görenin iradesini dikkate almak gerekir. Örneğin, şikâyete bağlı suçlarda şikâyet edilmeden; talep, izin ve müracaat gibi muhakeme şartlarının söz konusu olduğu suçlarda ise bu şartlar gerçekleşmeden soruşturmaya başlanamaz. Başlanmışsa belirli bir aşamadan sonra devam edilemez. Soruşturmanın mecburiliği yani soruşturmanın kanuniliği ilkesi kovuşturma evresi için de geçerlidir. Cumhuriyet savcısı suçun işlendiğine dair yeterli şüphe nedenlerine ulaştığında kural olarak iddianame düzenlemek; iddianame kabul edildiğinde de ceza davasını takip
etmek mecburiyetindedir. Yargılama makamı olan hâkim açısından da aynı ilke geçerlidir. Hâkim önüne gelen davaya bakmak ve davayı sonuçlandırmak mecburiyetindedir.