SORU: Söz sonundaki ünsüzlerle ilgili karışıklık yaratan türevler nelerdir?
CEVAP: Bazı durumlarda türevler yanıltıcı olabilir. Örnek olarak ak; beyaz, ak-ı çekiminde ünsüz ötümsüzlüğünü korurken aynı kökten türemiş ağar-beyazlamak eylemi eski uzunluğu ifade eder. Geleneksel dil bilgisi kitaplarında bu durum; tek heceli sözcüklerle karışıklığa yol açacak sözcüklerde ve bazı adlarda sondaki ünsüz değiştirilemez biçiminde açıklanır. Ancak dillerde bilinçli ses değişmeleri olamayacağı gibi, bu açıklama tek heceli tüm sözcüklerin durumunu da açıklamaz. Söz sonundaki ötümlülük, ötümsüzlük ilginç bir belirleme de tek heceli eylem köklerinin çekiminde ötümlüleşme olmamasıdır. Yapım ekleriyle ötümlüleşen eylem kökü, çekim ekleriyle değişmez. Çok heceli sözcüklerde ise söz sonunda ötümlüleşme, yeni türetmeler dışında, her durumda gerçekleşir. Çok heceli sözcüklerin sonundaki ötümlüleşmenin ünlü uzunluğuyla ilgisi yoktur.
