İŞLETME HUKUKU Dersi Borç İlişkisi, Borçların Doğumu ve Sözleşmeler soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Sözleşme ve haksız fiil kavramlarını açıklayınız.


CEVAP:

Sözleşme, iki tarafın karşılıklı ve birbirine uygun irade açıklamasında bulunmalarıyla oluşan hukuksal işlemlerdir. Örneğin bir kimsenin beyaz eşya satan bir mağazaya girerek satıcının 500 liraya satmak istediği bir buzdolabını, bu bedelle satın almak istediğini bildirmesi alım-satım sözleşmesinin oluşmasına neden olur. Kararlar ise, birden çok kişinin, belli bir hukuksal sonuca yönelik olarak, karşılıklı değil ortak, diğer bir deyişle aynı yönde irade açıklamasında bulunması ile oluşan hukuksal işlemlerdir. Örneğin bir anonim ortaklığın genel kurulunda, genel kurulu oluşturan kişilerin belli bir yönde irade açıklamasında bulunması bir karrın varlığına neden olur. Borç kaynaklarından olan hukuksal işlemlerin en önemlisi sözleşmelerdir. Bu nedenle hukuksal işlemlerle ilgili yukarıdaki açıklamalarımızla yetinerek, ayrıntılı olarak sözleşmeleri ele alacağız. Haksız Eylemden Doğan Borçlar Borç ilişkisinin kaynaklarından bir diğeri de haksız eylemlerdir. Haksız eylem, hukuk düzeninin uygun bulmadığı zarar verici eylemlerdir. Haksız eylem sonucunda, haksız eylemde bulunan ile zarar gören arasında bir borç ilişkisi doğar. Haksız eylemleri iki grupta toplayabiliriz: Sözleşmeye aykırı eylemler ve dar anlamda haksız eylemler. Sözleşmeye aykırı eylemler, taraflar arasında hukuksal bir ilişkiden özellikle de sözleşmeden doğan hukuksal ilişkinin ortaya çıkardığı yükümlülüklere aykırı olan eylemlerdir. Bu durumda sözleşmeye aykırı davranan kişinin örneğin satıcının sattığı malı belirtilen günde veya hiç teslim etmemesi sözleşmeye aykırı bir eylemdir. Sözleşmeye aykırı davranan bir kimse, bu nedenle karşı tarafın uğradığı zararı gidermekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğe sözleşmesel sorumluluk diyoruz. Dar anlamda haksız eylemler, taraflar arasında var olan bir hukuksal ilişkiye özellikle de sözleşmeye dayanmaksızın, hukuk kurallarına aykırı olan ve başkalarına zarar veren eylemlerdir. Bir kimsenin yaralanması, bir kimseye hakaret edilmesi bu eylemlere örnek olarak verilebilir. Bir kimse, hukuka aykırı bir eylem ile başka bir kimseye vermiş olduğu zararları gidermek zorundadır. Buna haksız eylem sorumluluğu denir. Bir kimsenin haksız eyleminden sorumlu olabilmesi için, eylemde bulunan kişinin kusurlu olması, diğer bir deyiş ile kusura dayanan sorumluluğunun bulunması gerekir. Ancak, bazı hallerde bir kimsenin eylemi haksız olmasa, diğer bir deyiş ile kusuru bulunmasa da sorumluluğu söz konusu olabilmektedir. Bu sorumluluk kusursuz sorumluluk olarak ifade edilir.