TÜRK İSLAM EDEBİYATI Dersi TÜRK-İSLÂM EDEBİYATININ KAYNAKLARI soru detayı:
SORU:
Tabakat/teracim/tezkire ne demektir?
CEVAP:
Bir telif tarzı olarak İslâm dünyasındaki ilk örnekleri, Araplar arasında ortaya konulmuş ve onlardan İslâm kültürü etkisiyle Farslara intikal ettikten sonra Osmanlı öncesinden itibaren Türk dünyasında da yaygın bir gelişme göstermiştir. Tabakatlar zamanla farklı özellikler kazanarak gelişmişse de esas itibariyle günümüzdeki ansiklopedik biyografi kitaplarına benzeyen bir telif türüdür. Bu grupta yer alan kitaplar Osmanlı sahasında daha çok terâcim/terâcim-i ahvâl kitapları adıyla anılmıştır. Ancak aşağıda zikredilecek örneklerden de anlaşılacağı üzere Osmanlı devrinde bu tür kitapların adlarında hemen hiç rastlanmayan “tabakat” kelimesi gibi “teracim” de pek az kullanılmış, bunların yerini “tezkire” kelimesi almıştır.