CEVAP:

Talebin fiyat esnekliği etkileyen temel faktörler şunlardır:
• Ürünün ikame edilebilirliği: Eğer bir mal veya hizmet monopolcü gücü yüksek bir piyasa koşulunda sağlanıyorsa, talep esnekliği inelastik olacaktır. Çünkü fiyat artışı durumunda bu ürün başka bir yerden temin edilemiyecektir. Diğer taraftan, rekabetin yoğun olduğu bir piyasada talebin fiyat esnekliği de yüksek olacaktır. Çünkü ürünün ikamesi çok fazladır.
• Ürünün gerekli veya lüks mal özelliği taşıması: Eğer bir mal veya hizmet gerekli ya da zorunlu mal özelliği taşıyorsa, talep esnekliği genelde düşük olacaktır. Öte yandan, lüks mallar için talebin fiyat esnekliği yüksek olur. Şayet yaz tatili için Akdeniz’e gitmek çok pahalı hale gelirse insanlar tatilden vazgeçilebilirler.
• Fiyat ve kullanışlılık: Ucuz ve çok kullanışlı mal ve hizmetler için talebin fiyat esnekliği genelde düşük olur. Çünkü ucuz bir malın fiyatı artmış olsa bile tüketici bütçesindeki nisbi önemi düşüktür ve tüketicinin satınalma gücü bundan çok fazla etkilenmez. Yine tüketiciler çok yararlı bir ürüne bütçe olanakları dâhilinde bir an önce kavuşmayı arzu ederler.
• Zaman: Talebin fiyat esnekliği genelde kısa dönemde daha düşük iken, uzun dönemde yükselme gösterebilir. Çünkü insanlar kısa dönem için planlarını değiştiremeyebilirler. Örneğin insanlar tatil planlarını 5 ya da 6 ay öncesinden yaparlar, rezervasyonlarını yaptırırlar ve değişikliklerden fazla etkilenmezler. Ancak uzun dönemde bu değişikliklere uyum sağlarlar. Yine alışkanlıklar kısa dönemde talebin inelastik olmasına yol açar. Ancak uzun dönemde bu alışkanlıklardan vazgeçilebilir.
• Tüketici farkındalığı: Tüketicilere cazip gelecek fiyatlarla satışa sunulan tatil paket turları, birçok tamamlayıcı mal ve hizmetleri bünyesinde barındırmaktadır. Ancak bu tüketiciler gidilecek yerlerdeki fiyatlar hakkında tam bilgi sahibi olmayabilirler. Bu eksik bilgi yüzünden inelastik bir taleple karşı karşıya kalabiliriz. Ancak tüketiciler internet yoluyla bilgi eksikliklerini gidererek talebi daha esnek hale getirebilirler.