TEMEL CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU BİLGİSİ Dersi DELİLLER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Tanık beyanının değeri nasıl ölçülür?


CEVAP: Tanık olay hakkındaki bilgisini ya doğrudan doğruya ya da dolaylı olarak öğrenir. Doğ- rudan doğruya öğrenme ise çoğunlukla görmek suretiyle olur. Görgü tanığı kavramının yaygınlığı buradan gelmektedir. Bununla birlikte, tanık tarafından edinilen bilginin her zaman doğrudan olması mümkün değildir. Bazen, dolaylı edinilmiş bilgi de sözkonusu olabilir. Örneğin olayı bizzat görmüş olan kişi(ler)den olay hakkında bilgi sahibi olan birisi dolaylı tanık durumundadır. Dolaylı olarak bilgi edinmiş kişilerin tanıklığı, ikinci derece tanıklık veya tanıklığın tanıklığı olarak da adlandırılmaktadır. Gerçekten bu kişiler, bilgilerini olayın tanığı olmuş bir başkasından edindikleri için, bir bakıma tanıklığın tanıklığını yapmaktadırlar. Ayrıca, bilgileri orijinal, ilk elden olmadığı için de tanıklıkları ikinci derecedir. Tanık beyanının değeri, olayı aksettirdiği, temsil ettiği ölçüdedir. Bilginin doğrudan doğruya elde edilmiş olması, o bilgiye dayanan tanık beyanının gerçeği aksettirmesi imkanını da arttırmaktadır. Duyduğunu söyleyen kişi ise sadece duyduklarını aktarabilir. Buna karşılık duyduklarının doğru olup olmadığını kesin olarak kendisi de bilemez. Ayrıca, kişiden kişiye aktarılma sırasında bilginin doğruluk özelliğini yitirmesi mümkündür. Bu nedenle bu kişinin açıklamalarına dikkatle yaklaşılması ve açıklanan hususların başka delillerle doğrulanması gerekir. Dolaylı olanı yanında, doğrudan tanıklıkta da beyanın güvenilirliğine ihtiyatla yaklaşmak gerekir. Çünkü çok çeşitli sebeplerle tanıklar yanlış veya yalan beyanda bulunabilirler. Yanlış beyanda yalan söyleme iradesi yoktur, hatalı bilgi sözkonusudur. Örneğin, beş duyusu ile yanlış algılamak, araya uzun zaman girmesi sebebiyle unutmak, soruların telkin edici etkisinde kalmak gibi, çok çeşitli sebeplerle tanık yanlış beyanda bulunabilir.