ORTA ASYA TÜRK TARİHİ Dersi TÜRK TARİHİNİN İLK DÖNEMLERİ soru detayı:
SORU:
Tao döneminden sonra Tabgaçlar arasında yaygınlaşan Budizmin Tabgaç devletinin yıkılmasındaki rolünü açıklayınız.
CEVAP:
Hong devrinde Budizm o kadar yayıldı ki Tao’nun dikkat çektiği tahribat gerçekleşti. Tabgaçlar yavaş yavaş Budizm yoluyla, dindarlık gayretiyle Çinlileşmeye başladılar. Çince öğrendiler, Çinlilerle akraba oldular. İmparator Hong, nihayetinde devlet merkezini Çin’in tam ortasındaki Lo-yang’a nakletti. Bütün bunların üstüne Türk dilini de yasak etti, resmî yazışmalarda Türkçe ibareleri çıkarttı. Eski Türk örf, âdet ve ananelerini, yani Türklükle ilgili bütün hatıraları resmen yasaklayan bir emirnameyi 495 de ilan etti. Artık bu tarihten sonra Tabgaçlar Türk tarihinin bir parçası olmaktan çıkmıştır. 495 den sonraki Çinlileşmiş Tabgaç Devleti Budizm’in bir numaralı hamisi kesilmiştir. Tabgaçlar VI. asrın ilk yarısında Doğu ve Batı Wei’ler olmak üzere ikiye ayrılarak, zayıfladılar. Yer yer Juan-Juanlarla da mücadeleye giriştiler. Çin hâkimiyetine girerek yok olmaya yüz tuttular.