CEVAP:

Tedvin ve tasnif faaliyetleri için kesin başlangıç ve bitiş tarihleri vermek mümkün değildir. Bu tür toplumsal olayların kesin bir başlangıç ve bitiş tarihi olmaz. Çünkü herkes emir komuta ile iş yapar gibi aynı anda bir işe başlayıp aynı anda bitirmezler. Bu tür olaylarda belli kişiler öncülük yapar, yavaş yavaş başkaları da onları takip eder. Bunun sonucu olarak o faaliyet yaygınlaşır ve gelenekselleşir. Bir süre sonra o faaliyet amacına ulaşır ve insanlar yine birdenbire değil yavaş yavaş o faaliyeti terk ederler. Bazen işlevi biten faaliyetler, geleneklerin ve alışkanlıkların kolayca terk edilmeyeceği veya o faaliyetlerin asıl amaçları d ışındaki dolaylı ve ikincil işlevlerinin devam etmesi sebebiyle birdenbire değil belli bir süreç içinde terk edilir. İşte bu yüzden tedvin ve tasnif gibi toplumsal faaliyetlerin kesin başlangıç ve bitiş tarihlerinden bahsedilmez. Belki bu tür işleri ilk defa kimlerin başlattığından bahsedilebilir. Hadis tarihi hakkında bilgi veren kaynaklar ilk tedvincilerin ve ilk tasnifçilerin kimler olduğu hakkında bilgi vermişlerdir.