EPİSTEMOLOJİ Dersi BİLGİNİN KAYNAKLARI SORUNU (I): DENEYİMCİLİK soru detayı:
SORU:
Temsiller ve idealar arasında nasıl bir ilişki vardır?
CEVAP:
“Temsil etme” kavramı felsefenin alt alanlarında yaygın bir şekilde kullanılan, oldukça kritik kavramlardan biridir. Ancak felsefeciler için en ilginç temsil türü, insan zihninin, “gerçekliğin” bir parçasına veya unsuruna soyut bir şekilde “karşılık gelmesi”, onunla benzeşmesi, örtüşmesi veya onu ifade etmesidir. Gözlerimi kapatıp kardeşimin görüntüsünü kafamda canlandırdığımda, bilişselliğim içinde oluşan zihinsel durum, kardeşimin (yani maddi dünyadaki bir gerçekliğin) bir temsilidir. Başka şekilde ifade edersek, zihnimdeki temsili durumun bana görünen içeriği kardeşimin görünümüne benzemekte ve ona karşılık gelmektedir. Eğer aynı noktayı farklı bir terminoloji ile ifade etmek istersek, benim zihnimde kardeşime ilişkin bir ideanın olduğunu da söyleyebiliriz. Bu bağlamda, “temsil etme” zihinsel bir işlev, “idea” ise temsil süreci sırasında oluşan zihinsel durum veya soyut nesnedir denebilir. Elbette temsiller veya idealar her zaman gerçeklikle örtüşmek zorunda değildir. Kafamda bir kanatlı inek ideası gerçekten oluşuyor olsa da, o idea fiziksel gerçeklik içinde bir nesneye karşılık gelmiyor demek olası görünmektedir.