OSMANLI TÜRKÇESİNE GİRİŞ I Dersi Alfabe İşaretlerinin Ses Değerleri II: Ünsüzler soru detayı:
SORU:
. ? tı sesinin özelliklerini açıklayınız.
CEVAP:
Dilin yükselip damağa kapaklanması
ve dil ucunun üst ön diş etlerine yaklaşması
ile nitelik kazanan tonlu bir sestir. Türkçe’ye
bu niteliğiyle girmemiş, alıntı kelimelerde
olağan diş sesi t gibi söylenmiştir.
Bu sesin harfi kalın ünsüz harflerinden olduğu
için, kimi Türkçe kelimelerde ünlünün kalın olduğunu belirtmek amacıyla kullanılmıştır. Ancak hem
? te, hem de ? dal yerine kullanılması, kelime başındaki sesin tonlu mu, tonsuz mu okunacağı konusunda karışıklığa yol açmıştır: ???/ ?? taş, /?? ? doğru gibi. XVII. yüzyıl Osmanlı Türkçesi’ni
bütün ayrıntılarıyla tanıtan Meninski, gramerinde
“? ,Türkçe’nin kendi kelimelerinde d sesini verir”
açıklamasını yapar ve hem ? , hem de ? ile yazılmış
örnekler vererek bunların Latin harfli karşılıklarını
d’li kaydeder: ??? dağ, ????? doğru, ???? doğu, ???
????? dosdoğru, ???? ?? dış donu gibi