TÜRKİYE CUMHURİYETİ SİYASİ TARİHİ Dersi ÖZALLI YILLAR (1980-1991) soru detayı:
SORU:
Turgut Özal’ın Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından başbakan olarak hükümeti kurma görevini almasından sonra ekonomik alanda ne gibi gelişimler ve değişimler gözlenmiştir?
CEVAP:
Cumhurbaşkanı Evren’in, ANAP lideri Özal’a hükûmeti kurma görevini vermesinden sonra 1. Özal hükûmeti 13 Aralık’ta göreve başlamıştır. Özal 1. hükûmet döneminde ekonomide önemli yapısal adımlar atmış ve ekonomiyi modernleştirerek yeniden yapılandırmıştır. Ekonominin büyümesine ve ihracatın artmasına öncelik verilmiştir. Vergi sistemi yeniden yapılandırılmış, modern bir vergi toplama sistemi geliştirilmiştir. Türkiye’nin vergi sistemi Avrupa Birliği’nin vergi sistemi ile uyumlu hâle getirilmiştir. Özellikle Kasım 1984’te kabul edilen ve birkaç ay sonra yürürlüğe giren, %10’luk katma değer vergisi (KDV) çok etkili olmuştur. Kapsamlı bir vergi reform paketi de 1986 yılında uygulamaya konularak 3239 sayılı Yasa ile on iki farklı vergi yeniden yapılandırılmış ve emlak vergisi yerel idarelere devredilmiştir. 1982 yılında bir dönüşüm yaşayan KİT’ler, 1983 yılında 34 milyar TL zarar ederken piyasa şartlarında faaliyetlerde bulundukları 1984’te 465, 1985’te 834, 1986’da 795, 1987’de ise 859 milyar TL kar elde ettiler.