CEVAP: Turizm sektöründe uzun vadeli ve istikrarlı bir denge oluşmasını etkileyen diğer başlıca faktörler kısaca şöyle açıklanabilir: • Girdi maliyetlerindeki değişmeler: Ekonomideki istikrarsızlık nedeniyle üretim girdilerinde meydana gelen fiyat artışları, maliyetler de artırır. Yükselen maliyetler firmaların fiyatlarını artırmalarına yol açar. Bu duruma turizm sektöründe oldukça sık rastlanır. • Enflasyonist baskılar: Özellikle yüksek enflasyon dönemlerinde turizm sektörü maliyet enflasyonundan etkilenir. Bu da devletin ekonomi politikası neden ile oluşan fiyat artışları ve yatırım mallarındaki fiyat artışlarından kaynaklanır. • Nominal gelir düzeyi: Bir ülkede belirli dönemlerde meydana gelen fiyat artışları, kişilerin nominal gelirlerinde de artışa neden olur. Ancak nominal gelir artısı enflasyonun gerisinde kaldığı zaman turizm işletmelerine karşı talepte azalma meydana gelir. • Kâr marjları: Turizm sektörünün ürettiği mal ve hizmetlerin arzında üretim maliyetlerinin kesin olarak saptanması ve maliyetler üzerinde normal bir kâr eklenmesi gerekir. Bazı durumlarda kâr marjlarının çok yüksek olması fiyatları da artırarak talepte azalmaya yol açmaktadır. • Ücretler: İşletmelerin çalışanlara uyguladığı ücretler konusundaki farklı politikalar, bir taraftan küçük ölçekli işletmelerin iş gücü maliyetlerinin artmasına, öte yandan da sektördeki iş gücünün sık sık iş değiştirmesine yol açar. Ayrıca sezon içi ve sezon dışı uygulanan ücret farklılığı da iş gücü maliyetlerinin tam olarak belirlenmesini zorlaştırmaktadır. • Arz-talep dengesizliği: Özellikle turizm mevsimi içinde bazen aşırı taleple karşılaşan işletmeler arz kapasitelerin kolayca artıramadıkları için istikrarlı bir fiyat politikası uygulayamaz. Aynı durum sezon dışı düşük talep dönemleri için de geçerlidir. • İstihdam: Sektördeki bazı özel hizmet alanlarında gereksinim nitelikli iş gücünün yetersiz olması ya da bulunamaması işletmelerin verimliliğini düşüren ve hizmet kalitesini bozan en önemli etkendir. Yetersiz hizmetler de uzun vadede işletmelere yönelik talebin azalmasına yol açarak piyasa dengesini bozmaktadır.