SORU: Türk mitolojisine göre dünyanın şekli nasıldır?
CEVAP: Türk mitolojisinde dünyanın şekliyle ilgili düşünceler onun dörtgen olduğu yönündedir. Bu kare şeklinde dünya, evrensel bir nehirle sınırlanmaktadır. Bir Türk tarafından çizilen ve elimize geçmiş en eski dünya haritası olan Kaşgarlı Mahmut’un haritasında dünya İslam kültürünün tesiriyle daire şeklindedir. Türk sözlü kültüründen geçmişte derlenen mitsel anlatılarda dünya her hareketiyle depreme neden olan çeşitli hayvanların üzerinde durmaktadır. Bunlardan birisi Altay dağlarının kuzeyinde yaşayan Teleüt Türklerinden derlenmiştir. Bu anlatıya göre dünya dört tane öküzün üzerinde durmaktadır. Onların kıpırdanmaları depreme yol açmaktadır. Kırgız Türklerinden derlenen bir başka anlatıya göreyse, yerin altında bir okyanus vardır; onun üzerinde kalın bir bulut, bulutun üzerinde büyük bir kaya, kayanın üstünde de bir boz öküz vardır ve dünya bu öküzün boynuzları arasında durmaktadır. Altay Türkleri arasında dünya öküzlerin çektiği çadırlı bir araba gibidir düşüncesi tespit edilmiştir. Kırım Türkleri arasından derlenen bir anlatıya göre, dünya bir boğanın boynuzları arasındadır. Boğanın altında bir deniz, denizde ise büyük bir balık vardır. Balığın altındaysa rüzgarlar ve karanlık bir dünya yer alır. Saha Türklerine göreyse, dünya Baykal gölünde yaşayan bir balığın üzerindedir.
