TÜRK DIŞ POLİTİKASI I Dersi II. DÜNYA SAVAŞI DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI: (1939-1945) soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

"Türkiye, İngiltere ve Fransa Arasında Karşılıklı Yardım Antlaşması" ile hangi konularda taahhütler verilmiştir?


CEVAP:

Tamamı 9 madde, biri gizli 3 Protokol ile gizli bir “Askerî Sözleşme” ve yine gizli bir “Özel Anlaşma”dan oluşan bu Antlaşma’ya göre:

1- Türkiye, herhangi bir Avrupa devletinin tecavüzüne uğrarsa İngiltere ve Fransa ona yardım edecektir.
2- Akdeniz’de Türkiye’nin girdiği bir savaş olursa İngiltere ve Fransa ona yardım edeceklerdir.
3- Romanya ve Yunanistan’a vermiş oldukları garanti icabı, İngiltere ve Fransa bir savaşa girişirlerse Türkiye kendilerine elinden gelen her yardımı yapacaktır.
4- Akdeniz’de, İngiltere ve Fransa’nın giriştiği bir savaş olursa Türkiye onlara yardım yapacaktır.
5- Avrupa’da başlayan herhangi bir savaşın Akdeniz’e sirayeti hâlinde her iki tarafın birbirlerine yardım taahhüdü mevcuttur.

Bunların yanı sıra, 2 numaralı Protokol şöyle düzenlenmişti:
“... Yukarıda adı geçen Antlaşma uyarınca Türkiye tarafından üstlenilmiş olan yükümlülükler, bu ülkenin Sovyetler Birliği ile silahlı bir anlaşmazlığa sürüklenmesine neden olacak ya da böyle bir sonucu verecek bir eyleme onu zorlamayacaktır.”

Böylece Türkiye, bu ittifak antlaşmasıyla İngiltere ve Fransa’nın yardım ve desteğini sağlamış, aynı zamanda Sovyetler Birliği ile bir savaşa sürüklenmek istemediğini göstermiş olmakla beraber, Batılı devletlere yaklaşmış oldu.