ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ II Dersi TÜRK DIŞ POLİTİKASI'NDA (1938 - 2002)DÖNEMİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Türkiye’nin Batı Bloğu mensubu olmaktan çıkarak çok yönlü dış politika çizgisine kaymasının gerekçeleri nelerdir?


CEVAP: Bunun temel nedeni Johnson Mektubu’dur; Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulmasından çok kısa süre sonra Rumlar, anayasal yapının değiştirilmesi suretiyle adalı Türklerin kazanılmış haklarının sınırlandırılmasını talep etmeye başladılar; haliyle bu talep gerek adalı gerekse Türkiyeli Türkler tarafından reddedildi. Fakat Rumlar isteklerinden vazgeçmeyerek kurdukları silahlı EOKA örgütü vasıtasıyla 1962’de itibaren adalı Türklere yönelik şiddet eylemleri ve katliama giriştiler. Bunun üzerine Türkiye, ABD ve Birleşmiş Milletlerin desteğini almayı istediyse de başarılı olamayıp adaya askeri harekât hazırlıklarına başladı. Ne var ki bu ABD Başkanı Johnson’un elinden çıkan ihtar içerikli tarihi Johnson Mektubu nedeniyle bir teşebbüs olarak kaldı. Bu da Türk idaresinin neredeyse her anlamda adapte olduğu ABD eksenli dış politikasını sorgulayarak çok yönlü dış politika çizgisine kaymasına neden oldu.