EKONOMİ SOSYOLOJİSİ Dersi ENFORMEL SEKTÖR/EKONOMİ soru detayı:
SORU:
Türkiye'de 1960-80 yılları arasında uygulanan ithal ikame modeline enformel sektör nasıl bir katkı sağlamıştır?
CEVAP:
Türkiye 1960-1980 yılları arasında yeni bir ekonomik kalkınma modeli benimsemiştir. Bu dönemde uygulamaya konulan ithal ikameci sanayileşme modeli kentlerde enformel sektörün büyümesini sağlamış ve aynı zamanda enformel sektörün rolünü ve katkısını güçlendirmiştir. İthal ikameci sanayileşme modelinin temel hedeflerinden biri iç pazarda talebin artırılması ve bu talebin sürekliliğinin sağlanmasıdır. Aynı zamanda oluşan talebe yönelik de arz pazarının sunum yapması gerekmektedir. İşte tam da bu noktada, Türkiye’de enformel sektörün 1960-80 yılları arasında uygulanan ithal ikame modeline yaptığı katkıları şöyle özetleyebiliriz:
• Enformel sektör aracılığıyla sisteme ucuz işgücü sağlanmıştır.
• Kente göçen işgücü sayesinde ülke içi üretilen mal ve hizmetlere olan talep; yoğun, yaygın ve sürekli hâle gelmiştir. Diğer bir deyişle, enformel işgücü iç pazarın sürdürülebilirliliğine önemli katkı yapmıştır.
• Kentin göçmenleri ulaşamadığı kentsel mal ve hizmetleri ucuz yollarla kendi olanaklarıyla üretmeye başlamıştır. Yani kentsel tüketim mallarının ucuz ve benzerleri fazla sermaye ve beceri gerektirmeyen, ikinci el makine ve aletlerle yeni üretim birimleri açılarak üretilmiştir.
• Açılan yeni üretim alanlarında ithal teknoloji ve makine kullanan formel sektöre tamir-bakım-yedek parça üretimi ve hizmetinde destek sağlanmıştır.
• Sonuç olarak kente göç eden ve ekonominin formel örgütlü yapısında istihdam edilemeyen kesim enformel sektörden gelir kazanmaya başlamıştır. Bu kesim aynı zamanda üretim ve tüketim düzeyinde de ekonomiye önemli katkılar sağlamıştır.