ÇAĞDAŞ TÜRK YAZI DİLLERİ I Dersi TÜRKMEN TÜRÇESİ soru detayı:
SORU:
Türkmen Türkçesi’nde Türkiye Türkçesi’ne göre büyük ünlü uyumu nasıldır?
CEVAP:
Türk dilinde genel bir kural olan bu uyum, Türkmen Türkçesi yazı dilinde oldukça sağlamdır: oodunçı (oduncu), çiişiklik (şişlik), adamlarıñ, ayralıkdan (ayrılıktan), atasınıñ (dedesinin), öldürääymän (öldürmeyin). Türkmen Türkçesine Arapça ve Farsçadan giren birçok kelime büyük ünlü uyumuna uydurulmuştur: bahana (bahane), caahıl (cahil), galandar (kalender). Türkiye Türkçesinde uyumu bozan kelimeler ve ekler Türkmen Türkçesinde uyuma girer: alma (elma), gardaş (kardeş), ene (anne). Türkiye Türkçesinde uyuma girmeyen yabancı kökenli kelimelerin çoğu, Türkmen Türkçesinde uyuma girmiştir: alamat (alamet), cahan (cihan), amanat (emanet), gapıl (gafil), aşına (aşina), ımam (imam), kerven (kervan), palav (pilav).