KÜLTÜR SOSYOLOJİSİ Dersi KÜLTÜR OLGUSUNUN İDEOLOJİK KULLANIMLARI soru detayı:
SORU:
Ulus-devlet, kültür ve ideoloji kavramları arasında nasıl bir ilişki söz konusudur?
CEVAP:
Dünya siyasi tarihinde imparatorlukların dağılıp ulus-devletlerin kurulma süreci, toplumun homojen bir bütünlük olduğu ya da olması gerektiği ön kabulüne dayalı siyasi modelleri gündeme getirmiştir. Ulus-devletlerde kültürel doku, hâkim ulusa göre kurulmuştur. Toplumsal örgütlenme dokusu farklılıklar üzerine kurulmadığından, kurumsal yapıda ayrımcılık içeren uygulamalar görülebilmektedir. Ulus devletin, belirli bir coğrafya üzerinde birbirine sorunsuzca eklemlenmiş bir halkı temsil ettiği düşünülmektedir. Ulus-devletlerin saflaştırıcı ve indirgeyici üniter nitelikleriyse homojen bir kültürün var olduğu kabulünde yer almaktadır. Yirminci yüzyıl dünya siyasi tarihi temel olarak iki dünya savaşıyla şekillenmiştir. Özellikle 2. Dünya Savaşı’ndan sonra, coğrafi sınırları belirli bir kara parçası üzerinde, bayrak ve dil birliği gibi simgesel birleştirici öğelerle ortak kültür söylemine dayalı, homojen bir halk yapısıyla tanımlanan ulus-devletler, gerçek ve ideal olanla maddi ve maddi olmayan arasında mekânsal ve zamansal düzenleme ve temsillerle oluşturulmuş ideolojik yapıdır. Bununla beraber, ulusal kültür oluşumu sırasında, geçmişin belirli yönleri üzerine kendi toplumsal pratiğiyle yarattığı, ikna edici değerler kümesine vurgu yapan, bir ideolojinin varlığı kaçınılmazdır.